Zgorzel gazowa to choroba wywołana zakażeniem jednym z licznych gatunków beztlenowców – bakterii rozwijających się w środowisku bez tlenu. Zgorzel gazowa jest bardzo niebezpieczną dla życia infekcją, która najczęściej rozwija się w miejscu zranienia, ale już po krótkim czasie wywołuje ogólne zakażenie z objawami ciężkiego zatrucia.
Szczególnie podatne na rozwój zgorzeli są rany z rozległymi uszkodzeniami mięśni i naczyń krwionośnych — rany miażdżone i szarpane oraz otwarte złamania kości. Do takich obrażeń dochodzi najczęściej w wypadkach komunikacyjnych lub w czasie działań wojennych.
Dzięki fachowej opiece lekarskiej i przestrzeganiu zasad higieny, zgorzel gazowa występuje rzadko, ale jej zarodniki znajdują się wszędzie – w glebie i przewodzie pokarmowym zwierząt. Dlatego wszelkie rany powinny być zawsze dokładnie i fachowo zdezynfekowane i opatrzone.
OBJAWY
- Silny, gwałtowny ból zranionego miejsca.
- Duży obrzęk.
- Odgłosy trzeszczenia podczas uciskania obrzęku.
- Przebarwienie rany i jej okolicy.
- Wysoka gorą
- Zapaść krążeniowa.
- Przyspieszenie tętna i oddechu.
Czasami zdarza się również, że do zakażenia dochodzi poprzez drogi moczowe i układ trawienny oraz przy zastrzykach wykonanych zanieczyszczoną igłą.
Zabiegi usuwania ciąży wykonywane bez przestrzegania zasad higieny i dodatkowo przez osoby nie posiadające fachowego przygotowania mogą spowodować zakażenie zgorzelą. O każdym przypadku tej infekcji lekarz zobowiązany jest zawiadomić służby sanitarne.
Przyczyny zgorzeli gazowej
Infekcja wywoływana jest przez laseczki zgorzeli gazowej, bakterie gnilne z rodziny Clostiridiae. Wytwarzają one zarodniki i formy wegetatywne zdolne przez długi czas przetrwać w ziemi. Rozmnażają się po odcięciu dostępu tlenu. Po przeniknięciu do organizmu znajdują dobre warunki do życia zagnieżdżając się w bogatej w białko i węglowodany tkance.
W krótkim czasie z zarodników rozwijają się dojrzałe formy bakterii produkujące egzotoksyny – jady wydalane do środowiska niszczące komórki tkanek oraz uszkadzające mikrokrążenie.
Leczenie zgorzeli gazowej
Lekarz stara się otworzyć wszystkie zamknięte rany dzięki czemu do zakażonych tkanek może dotrzeć powietrze, niszcząc bakterie chorobotwórcze. Przy leczeniu zgorzeli gazowej antybiotykami stosuje się podwójną dawkę penicyliny, ewentualnie tetracyklinę lub chloramfenikol. Poza tym lekarz może zadecydować o podaniu surowicy z końskiej krwi. Jest ona wstrzykiwana choremu wraz z przeciwciałami zgorzeli gazowej.
Co można zrobić samemu?
Samodzielne wyleczenie jest w zasadzie niemożliwe.
Kiedy należy zgłosić się do lekarza?
Każda rana powinna zostać fachowo zdezynfekowana i opatrzona. Jeżeli po urazie pojawią się obrzęki, wystąpią silne bóle lub przebarwienia, należy natychmiast udać się do lekarza.
Co zrobi lekarz?
Zakażenie zgorzelą gazową daje bardzo charakterystyczne objawy, które lekarz natychmiast rozpoznaje. Bakterie wywołujące tę chorobę łatwo można wykryć badając laboratoryjnie fragment zakażonej tkanki lub przeprowadzając badania na śwince morskiej. W cięższych przypadkach pacjent może być skierowany do szpitala.
Przebieg choroby
Okres wylęgania się choroby od momentu zakażenia trwa od kilku godzin do 4—5 dni, w rzadkich przypadkach znacznie się wydłuża. Infekcja ujawnia się w postaci miejscowych zmian: rana wysycha, dookoła rany występują pęcherze z wysiękiem ropnym o nieprzyjemnym gnilnym zapachu, napełnione gazem. Skóra wokół rany zmienia barwę od białożółtej przez żółtozieloną do ogniście czerwonej lub od niebieskawej do brudnozielone. Wokół rany pojawia się miękki obrzęk, który w każdej chwili może zacząć się rozszerzać. Przy każdorazowym ucisku obrzęku słychać odgłosy trzeszczenia.
Pacjent bardzo cierpi z powodu bólu w okolicy rany, szybko też narastają objawy ogólne: występuje wysoka gorączka, przyspieszenie tętna i oddechu, spadek ciśnienia krwi, zamroczenia. Zachodzi poważne niebezpieczeństwo wystąpienia zapaści krążeniowej i wstrząsu. W wyjątkowo trudnych przypadkach rozwija się dodatkowo żółtaczka.
Czy zgorzel gazowa jest niebezpieczna?
Wskaźnik śmiertelności w przypadku zgorzeli jest dość wysoki.
Terapia tlenowa
We wczesnym stadium choroby zgorzel można z dobrym skutkiem leczyć stosując terapię tlenowa. Pacjent wdycha tlen w komorze ciśnieniowej, podnosząc w ten sposób poziom tlenu we krwi, który powstrzymuje rozmnażanie się bakterii.
Skomentuj jako pierwszy!