Aspergillosis to grzyby z rodzaju Aspergillus (szczególnie fumigatus i niger) to następny, po Candida, czynnik etiologiczny 'szpitalnych’ grzybic u osób ciężko chorych.
U poprzednio zdrowych osób mogą wywołać ciężkie reakcje alergiczne wskutek albo inhalacji zarodników albo uczulenia na nieinwazyjny rozrost grzybni w obrębie uszkodzonej wyściółki dróg oddechowych.
3 rodzaje aspergilozy :
Aspergiloza alergiczna
Aspergiloza alergiczna u atopików manifestuje się jako astma oskrzelowa, klinicznie podobna do innych form astmy zewnątrzpochodnej. U osobników nieatopowych w miejscu astmy narażenie na zarodniki Aspergillus może spowodować przejściowe wysiękowe zapalenie płuc (alveolitis) – typ III i IV nadwrażliwości. W obu przypadkach nie dochodzi do kolonizacji śluzówki dróg oddechowych. W wypadku powierzchniowej kolonizacji śluzówki dochodzi do trzeciej formy aspergillozy alergicznej – tzw 'alergicznej aspergillozy oskrzelowo-płucnej’ (allergic bronchopulmonary aspergillosis) – czasem jest to komplikacja długo trwającej astmy wywołanej przez grzyba. Niewyleczona aspergilloza alergiczna prowadzi do zespołu COLD ze zwłóknieniami okołooskrzelowymi i nieodwracalną rozedmą.
Aspergiloma
Aspergiloma (colonizing aspergillosis) rozrost grzyba w jamach w tkance płucnej ale bez lub z minimalną inwazją tkanki płucnej. jamy są następstwem wcześniejszej gruźlicy, rozstrzeni oskrzeli, ropni lub zawałów płuca. zwykle skąpy naciek zapalny wokół mas grzyba, możliwa fibroza ściany jamy. Objawy – nawracające krwioplucie.
Aspergiloza inwazyjna
Infekcja oportunistyczna występująca u osób z osłabioną odpornością. początkowo dotyczy na ogół płuc. Szybko rozsiew krwiopochodny z zajęciem zastawek serca, mózgu i nerek. Zmiany w płucach – duże, okrągłe, wyraźnie odgraniczone, z martwiczym szarym centrum i krwotocznym obwodem (’tarcza strzelnicza’ – dość charakterystyczne). postępuje gwałtownie i ziarniniakowa reakcja zapalna rzadko kiedy zdąży się wytworzyć. W tkankach typowe filamenty Aspergillus grube na 5-10 um, załamujące lub rozdwajające się pod kątem ok 40 st. Duża tendencja do inwazji ścian naczyń – liczne zawały i obszary krwotoczne w zajętych narządach. Mniej groźne ale rzadsze formy aspergilozy inwazyjnej :
- oczna
- z zajęciem zatok przynosowych
- zapalenie ucha zewnętrznego w przeciwieństwie do Candida prawie nie do wyhodowania z krwi. Immunologia bez większego znaczenia diagnostycznego. Zarodniki unoszą się w powietrzu i infekcje prawdopodobnie zachodzą drogą wziewną.
Rodzajów aspergilozy jest więcej 8 podstawowych odmian Artykuł jest zbyt daleko idącym uproszczeniem