Astma oskrzelowa

Astma oskrzelowa uważana jest za reakcję nadwrażliwości typu I dotyczącą oskrzeli. Jednak  istnieje szereg form astmy oskrzelowej, z których nie wszystkie związane są z mechanizmem immunologicznym. To odwracalna niedrożność dróg oddechowych o różnym stopniu nasilenia występująca w następstwie zapalenia i nadwrażliwości oskrzeli. Głównym objawem astmy oskrzelowej jest napadowa duszność z kaszlem i świstem spowodowanym skurczem oskrzeli, a także nadprodukcją śluzu przez gruczoły oskrzelowe.

Zasadniczą rolę w patogenezie astmy oskrzelowej odrywa odczyn zapalny błony śluzowej oskrzeli, w którym uczestniczą komórki tuczne, limfocyty T, granulocyty kwasochłonne i mediatory zapalenia. Wszyscy chorzy na astmę charakteryzują się nieswoistą nadwrażliwością drzewa oskrzelowego w każdym okresie choroby, ale astma oskrzelowa występuje u 50% osób z nadwrażliwością układu oddechowego. Astma spowodowana przez reakcję nadwrażliwości na wdychane antygeny jest wywoływana głównie przez mediatory zapalenia takie jak leukotrieny.

Rodzaje:

  • Astma uczuleniowa – alergeny środowiskowe lub związane z miejscem pracy
  • Astma nieuczuleniowa
    •   poinfekcyjna
    •   działanie substancji toksycznych lub drażniących
    •   astma/napady kaszlu wywołane refluksem żołądkowym
    •   wysiłkowa
    •   odczyny rzekomouczuleniowe spowodowane lekami p-bólowymi(astma aspirynowa?)
  • Astma mieszana

Astma uczuleniowa

Zasadniczą rolę odgrywają odczyny alergiczne t.I, przekazywane przez przeciwciała klasy IgE, które we współdziałaniu ze swoistymi alergenami powodują degranulację komórek tucznych z uwolnieniem mediatorów:

  •  histamina,
  •  ECF-A (eosinophil chemotactic factor of anaphylaxis),
  •  leukotrieny,
  •  bradykinina

Działanie mediatorów doprowadza do:

  •   skurczu oskrzeli
  •   obrzęku błony śluzowej i jej nacieczenia
  •   zwiększenia lepkości śluzu

Oprócz reakcji natychmiastowej jest możliwa reakcja późna pośredniczona przez IgG. Na początki astmy przyczyną napadu zwykle jest jeden antygen, ich liczba wzrasta z biegiem czasu.

Odczyn rzekomo-alergicznego –  PAR

Aktywuje te same układy mediatorów, co odczyn alergiczny, różni się jednak od reakcji alergicznych w następujących punktach:

  •  nie jest swoisty dla czynnika wywołującego
  •  występuję po pierwszej dawce
  •  zjawisko uwarunkowane genetycznie

Nietolerancja kwasu acetylosalicylowego i innych NLPZ występuje u ok. 10% chorych z astmą nieuczuleniową i wyjątkowo w astmie alergicznej.

Klasyfikacja ciężkości astmy

Obraz kliniczny przed leczeniem:

  • Stopień IV (astma przewlekła ciężka): utrzymuje się ciągle, ogranicza aktywność fizyczną, objawy nocne: częste
  • Stopień III (astma przewlekła umiarkowana): występuje codziennie, codziennie są konieczne inhalacje B-mimetyku, objawy nocne: > raz w tygodniu
  • Stopień II (astma przewlekła lekka):  występuje częściej lub raz w tygodniu, ale rzadziej niż raz dziennie, objawy nocne: > 2 razy w miesiącu
  • Stopień I (astma sporadyczna): występuje rzadziej niż raz w tygodniu, pomiędzy napadami nie ma objawów, wartość PEF jest prawidłowa, objawy nocne: <= 2 razy w  miesiącu

Badanie chorego

Objaw wiodący to duszność ze świstem wydechowym. Poza nim:

  • kaszel
    • w czasie napadu:
      • orthopnoe z aktywnym udziałem pomocniczych mięśni oddechowych;
      • przedłużony wydech
  • naprzemienny tor oddechowy (w razie wyczerpania chorego)
  • częstoskurcz, ew. tętno dziwaczne
Osłuchiwanie:

  •   rzężenia suche, świsty, furczenia
  •   „silent chest” – znaczna spastyczność oskrzeli i rozdęcie płuc
Opukiwanie:

  •   odgłos nadmiernie jawny,
  •   niskie ustawienie przepony

Czynność płuc:

  • PEF1S    – zmniejszony
  • PEF  – zmniejszony
  • VC   – zmniejszona(przy znacznym zatkaniu)
  • RV  – zwiększona(przy znacznym zatkaniu)
  • opór oddechowy – zwiększony

 

Tags: , , ,

Ostatnia edycja przez

Skomentuj jako pierwszy!

Dodaj komentarz