Na początku XX wieku w leczeniu lęku i bezsenności stosowano sole bromu i barbiturany. Były one często nadużywane i przedawkowane.
Brom
Wypiera Cl‑ z komórek nerwowych. Brom powodował wiele działań niepożądanych: podrażnienie przewodu pokarmowego, odczyny alergiczne. Duże ryzyko akumulacji bromu (bromismus) wiązało się z występowaniem toksycznego majaczenia, objawami neurologicznymi, wysypką skórną. W leczeniu zatrucie bromem stosuje się chlorek sodu.
Pochodne kwasu barbiturowego
- Barbiturany działają sedatywnie, anestetycznie a w większych dawkach mogą powodować śpiączkę.
- Tłumią silnie neurony tworu siatkowatego i kory, skracając fazę snu REM. Po przerwaniu ich długotrwałego stosowania może dojść do efektu z odbicia i występowania dręczących snów
- Mogą paradoksalnie powodować pobudzenie
- Działają przeciwdrgawkowo
- Same nie działają przeciwbólowo, ale podkreśla się, że mogą potencjalizować działanie anelgetyków
- Działają depresyjnie na ośrodek oddechowy i naczynioruchowy
- Zatrucie ostre: utrata przytomności, zapaść krążeniowa, porażenie ośrodka oddechowego – leczenie objawowe i zwiększanie szybkości eliminacji leków (środki alkalizujące mocz)
- Zatrucie przewlekłe: zaburzenia koordynacji, mowy, drażliwość, agresja, przypomina stan upojenia alkoholowego
- Pobudzają enzymy mikrosomalne wątroby:
- rozwój tolerancji (metabolicznej i farmakodynamicznej) wymaga zwiększenia dawek barbituranów aż 6-krotnie
- zmniejszają działanie leków hipoglikemizujących, przeciwkrzepliwych, środków antykoncepcyjnych
- Barbiturany powodują uzależnienie psychiczne i fizyczne oraz zespołu z odstawienia (drżenia, napady drgawkowe, niepokój, lęk, omamy, zaburzenia krążenia, bóle brzucha, silne pocenie)
- Zmniejszają wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego i skracają czas półtrwania aktywnych metabolitów witaminy D3 i przez to pogarszają uwapnienie kości
- Zwiększają syntezę porfirin – atak u osób z porfirią
- Łatwo powstaje tolerancja, a względnie nieduże dawki mogły powodować śmierć. Z wszystkich powyższych przyczyn barbiturany zostały wyparte z leczenia bezsenności przez BDA.
| Uwagi | |
| Leki o krótkim i ultrakrótkim czasie działania: | Bardzo dobrze rozpuszczalne w tłuszczach – działają krótko z powodu redystrybucji a nie metabolizmu; całkowicie metabolizowane w wątrobie, |
| Heksobarbital | Stosowany we prowadzeniu do znieczulenia; coraz rzadziej stosowany z powodu niebezpieczeństwa silnego spadku ciśnienia |
| Metoheksital | Stosowany do krótkotrwałego znieczulenia ogólnego; działa silniej 3-krotnie nasennie od tiopenatalu |
| Tiamylal | |
| Tiopental | Stosowany do krótkotrwałego znieczulenia i wprowadzenia do anestezji |
| Leki o średnim czasie działania: | Stosowane jako leki uspokajające i nasenne Działają około 6 h |
| Allobarbital | Pabialgin |
| Cyklobarbital | |
| Pentobarbital | |
| Leki o długim czasie działania: | Słabiej rozpuszczalne w tłuszczach; działanie powyżej 8 h; przede wszystkim stosowane w leczeniu padaczki |
| Fenobarbital | Działa także słabo spazmolitycznie; dawka nasenna 100-200 mg, śmiertelna – 4 g |
| Barbital | |
| Metylofenobarbital | |
| Metabarbital |
Stosowane także jako leki przeciwdrgawkowe.
Skomentuj jako pierwszy!