Krew:

• 45% – elem morfologiczne
• 0,28% trombocyty
• 16,77 krwinki białe

Cechy komórek macierzystych:

• Odnowa (całe klony identyczne pod względem genetycznym)
• Zdolność do różnicowania
• Zdolność do dojrzewania
• Mają antygen błonowy CD34

Antygeny błonowe – glikoproteiny błony kom. różniące się strukturą I rz. Białka i cukru. Wykorzystywane są w immunofenotypowaniu przy pomocy cytofluorymetru przepływowego.

LIMFOCYTY:

–        B:

• pojawiają się jako pierwsze w 7 tygodniu rozwoju w wątrobie.
• 12-14 tydzień przechodzą do szpiku i  tam żyją swoim życiem.
• różnicowania w szpiku przebiega bez udziału antygenów
• posiadają charakterystyczne: CD10, CD19, CD20
• helpery też występują wśród limfocytów B

–        T:

• 10 tydzień pojawiają się w grasicy
• 12 tygodniu przechodzą do śledziony i węzłów chłonnych
• różnicowanie w grasicy
• posiadają charakterystyczne: CD1, CD2, CD5
• pierwsze dojrzewają – u niektórych T na ich błonie pojawiają się CD4 => T helper która produkuje:

Ø  IL-2 => powoduje pojawienie się u pozostałych l. T CD8 => T supresorowe

Ø  IL-4 i IL10 => atakuje prelimfocyty B => pojawienie się na Limfocycie B CD22 => Dojrzały B

• Limfocyt T null – wśród nich jest grupa kom żernych – NK

Gdy wtórne narządy limfatyczne są uszkodzone – organizm broni się i kom. B zaczynają dojżewać w innych tkankach – np. w skórze, wątrobie.

Komórek podścieliska – ich odpowiednia jakość i ilość jest ważna ponieważ tworzą one rusztowanie do mielopoezy (i limfopoezy?). Produkują Limfokiny i Cytokiny które utrzymują równowagę między problastami spoczynkowymi, blastami i komórkami dojrzewającymi i dojrzałymi:

1.     CYTOKINY:

–        interleukiny:

• Il-1 => potrafi rozdzielić komórki pnia na dwie grupy – GEMM (mielopoeza) i Limfoidalne (limfopoeza)
• Il-3 => rozdziela kom. GEMM na erytropoezę, trąbopoezę i granulopoezę
• Il-2 => rozdziela kom. limfoidalne na T i B
• Il-6 ó cała mielopoeza!!!
• Il-4 ó bazocyty
• Il-5 ó eozynofile

2.     wytwarzają na błonach białka adhezyjne VCAM
3.     czynniki wzrostu CSF, SCF-działają na samym początku

Epo = erytropoetyna
Tpo = trombopoetyna

CHOROBY  KRWI:

1. CZERWIENICA = NADKRWISTOŚĆ
2. NIEDOKRWISTOŚĆ
3. MAŁOPŁYTKOWOŚĆ
4. HEMOFILIA
5. BIAŁACZKI (szpikowe => zaburzenie mielopoezy, limfatyczne => zaburzenie limfopoezy):

1. OSTRE:

• ALL – limfatyczna
• AML – szpikowa
• AEL – erytroleukemia

A)   PRZEWLEKŁE

• CLL – limfatyczna
• CML – szpikowa

BADANIA HEMATOLOGICZNE PODSTAWOWE W KRWI I SZPIKU:

1. Badanie morfologii krwi z oceną rozmazu (poziom Hemoglobiny, hematokryt = HTC, liczba wszystkich krwinek, wskaźniki krwinkowe, retikulocytozę, skład odsetkowy, opis krwinek- kształt, średnica, objętość, wnętrze!) – analizatory – cytofluorymertryprzepływowe
2. Cytomorfologiczne badania rozmazu
3. Cytochemiczne – barwienie komórek robi się przy pomoc 3 barwników: EOZYNA (kwaśny), BŁĘKIT METYLENOWY i AZUR (wybarwia wszystkie pozostałości wewnątrz krwinek – wtręty, ziarnistości)
4. Cytoenzymatyczne ó specjalne enzymy zmieniające swoją aktywność wraz z rozwojem krwinki => natężenie barwy (fluorescencji) jest ~ do aktywności; ENZYMY (czytać z Tomaszeskiego)

–        Peroksydazy

• potrafi odróżnić białaczkę limfoblastyczną od mieloblastycznej – aktywność znajduje się w układzie mono, neutro, eozyno, bazo też na drodze BLASTÓW a nie ma jej w LIMFOCYTACH, PŁYTKACH, ERYTROCYTACH => liza płytek i erytrocytów => możemy rozróżnić drogę limfopoezy od mielopoezy

–        esterazy – praktycznie wszędzie, największa aktywność w monocytach.

–        fosfataza alkaliczna = FAG (granulocytowa) – największe stężenie w granulocytozie –

• DROGA MONOCYTÓW: pojawia się dopiero w PREMECYTYNIE (Hematopoeza!) natomiast nie ma jej w MONOBLASCIE;
• DROGA NEUTROFILÓW pojawia się już w MIELOBLAŚCIE aktywność się zmienia w miarę dojrzewania;
• AKTYWNOŚĆ FAG: liczy się 100kom. Każdej przypisuje się natężenie barwy (brązowej) od 0 do 4(mocno brązowy). Następnie sumuje się wszystkie natężenia barw wszystkich komórek. NORMA: 15-56;

Ø  ­ => Nadkrwistość prawdziwa nieobjawowa, zwłóknienie szpiku
Ø  ¯ => przewlekła białaczka szpikowa

5.     Oporność osmotyczna erytrocytów
6.     Badanie układu krzepnięcia
7.     Badania specjalistyczne (immunofenotypowanie)
8.     BARWIENIE PAS

UMIEJĘTNY POBÓR KRWI

ANTYKOAGULANTY:

1. HEPATYNA – praktycznie się nie stosuje ponieważ zlepia białe krwinki;
2. ETDA = wersenian – gdy chcemy oznaczyć krzepliwość lub OB. nie możemy go zastosować ponieważ krwinki się kurczą i domeny glikoprotein GP2 lub GP3 do tej pory ukryte w błonie komórki wystają poza nią i powodują zlepianie się krwinek (tworzą asocjaty)
3. Cytrynian => Krzepliwość i OB.

CYTOFLUORYMETR PRZEPŁYWOWY:

• Aparaty potrafią podzielić krwinki na 7 przedziałów (krwinki przechodzą przez zmienny otwór). Gdy krwinka przechodzi przez otwór zaburza płynący tam prąd co widoczne jest w formie piku na analizatorze.
• Aparat wyłapuje także czy struktura błony krwinki jest prawidłowa (co może odzwierciedlać to co dzieje się wewnątrz komórki, lub zmiany struktury błony). Stosuje do tego wiązkę światła o ściśle określonej długości i natężeniu.
• Do wnętrza komórki zagląda dzięki kanałowi PEROKS i też używa światła do wykrywania zmian fluorescencji
• KANAŁ BAZO – przeprowadza lizę (dobiera odpowiedni skład siły jonowej) wszystkich innych krwinek i pozostawia tylko bazocyty – „zagląda tylko do nich”
• Gdy aparat nie potrafi rozpoznać tego co analizuje to informuje o tym analityka.

ŚREDNIA ŚREDNICA KRWINEK – μm (mikro metry)

• Płytki                                     2 – 4μm
• Erytrocyty                              6 – 7,7 μm
• Leukocyty                              8 – 20 μm
• Limfocyty                  < 15 μm
• Monocyty                   15 – 20 μm
• Granulocyty               12 – 15 μm

OBJĘTOŚĆ KRWINEK – fl (femto litry 10^-15l)

• Erytrocyty                              80 – 100 fl
• Leukocyty                              110 – 250 fl

HEMOGLOBINA

HEMATOKRYT %

• Kobiety                                  37 – 47 %
• Mężczyźni                             40 – 54 %

(Sens fizyczny, może być prawidłowy w chorobie!, CML, AML, Czerwienica pprawdziwa)

WSKAŹNIKI CZERWONOKRWINKOWE:

MCV – średnia objętość erytrocytu – objętość wszystkich krwinek przez ilość krwinek; nie daje pełnej informacji o patologii

> WSKAŹNIKI DODATKOWE:

1. RDW-SD fl (femtolitry) – suma trzech odchyleń standardowych;

­ => ­ ANIZOCYTOZY

2. RDW-CV % – procentowa ilość komórek o różnej objętości

Gdy dochodzi do mieszania się krwinek z leukocytami lub ?? =>

MCH pg (pikogramy) – Średnia masa krwinki

MCHC g/dl (gramy na decylitr) – Średnia gęstość krwinki

¯MCH => (synteza hemoglobiny jest zaburzona a krwinka rozwija się prawidłowo) => mikrocytarna niedokrwistość

­MCH => Niedokrwistosć normocytarna albo makrocytarna

­MCH; ¯ MCHC=> niedokrwistość makrocytarna

­MCHC => sferocytoza

ANEMIE=NIEDOKRWISTOŚCI – jest to spadek całkowitej masy krążącej hemoglobiny w stosunku do poziomu podstawowego człowieka – ważna jest indywidualizacja badania!:

1. Z wydajną erytropoezą:

• anemia hemolityczna – pękanie krwinek
• anemia pokrwotoczną – silny krwotok i obrona organizmu – wytwarzanie nowych krwinek
• anemie hiperproliferacyjne – przyczyny: aplazja szpiku – komórki budujące szpik są albo złej jakości albo w niedoborze – może to blokować pewne drogi powstawania krwinek;
• anemie w wyniku zaburzeń dojrzewania (normo-, mikro-, makro- cytoza)

1. Z nie wydajną erytropoezą:

NADKRWISTOŚĆ= CZERWIENICA – to nadwrażliwość komórek podścieliska szpiku na czynników aktywujących proces syntezy (erytropoetyny albo trombopoetyny)

ŻELAZO Fe – 50-150mg/dl

Parametry stosowane w diagnostyce oznaczeń Fe:

• RIA = Ferrytyna – pula zapasowa Fe,         15-300μg/l

­  przewlekła zapalenie wątroby, przewlekłe zapalenie bezobjawowe trzustki, reumatoidalne zapalenie stawów.

• transferyna – białko transportujące,                       2-3,2μg/l
• Rozpuszczalny receptor transferyny
• TIBC – całkowita zdolność wiązania żelaza
• UIBC – co to? – Tomaszewski

Tylko ferrytyna i rozpuszczalny receptor transferyny są stabilne a więc tylko są najbardziej przydatne wobec patologii związanej z Żelazem. Reszta zmienia się proporcjonalnie nie tylko do zaburzeń ilości Fe ale również do sposobu bycia lub pewnych chorób.

¯MCV;

RETIKULOCYTOZA:

AKTYWNOŚĆ RETIKULOCYTÓW (<=> hematokryt):

• RI –
• RPI –
• Monitorowanie leczenia – po podaniu Fe i po transplantacja szpiku (transplantacja udana <=> RPI > 3)
• HVR – retikulocyty bardzo młode
• MFR – retikulocyty normalne
• LFR – retikulocyty stare

PŁYTKI KRWI:

• 120-400 tyś/μl

WSKAŹNIKI PŁYTKOWE:

• NTV – średnia objętość krwinki (fl)
• PDW – wskaźnik anizocytozy (fl)

Hematokryt dla płytek

Ilość płytek olbrzymich

¯ liczby krwinek:

• źle pobrana krew
• nadmierna krzepliwość – u ludzi z dużą ilości czynnika vonWilembranda – aktywacja płytek jest możliwa dzięki tromboksanowi A2 którego synteza hamowana jest przez Aspirynę Etanol (prawdziwi alkoholicy nie umierają na zakrzpy/zatory)
• zlepianie płytek
• małopłytkowość
• aplazja szpiku
• ostre białaczki – zawsze
• nadczynność śledziony

­ liczby:

• błąd analizatora
• płytki o małej średnicy (tylko człowiek może się pomylić)
• nadkrwistość prawdziwa (ale objawowa już nie)
• przewlekła białaczka szpikowa
• nadpłytkowość

BADANIE ROZMAZU KRWI

PRZYKŁADY:

¯HB; ­MCV; ¯RDW-CV (=>¯Ht) => Niedokrwictość; makrocytowa (metaloblastyczna)

¯HB; ¯MCV; ­RDW-CV (=>­Ht) => Niedokrwistość mikrocytowa

­HB; ¯Ht (sprzeczne) => Choroba zimnych aglutynin – niektórzy posiadają immunoglobuliny które dopiero po pobraniu krwi (czyli obniżeniu temperatury <25 stopni) zlepiają się do krwinek i tworzą asocjaty krwinkowe => należy pobrać do ciepłej próbówki

OZNACZENIA ANALIZATORA:

• + => nadmiar
• – => niedobór
• * => potrafi analizator określić wymiary ale nie potrafi „zajrzeć do wnętrza”
• ? (abn) => sprawdź to sam
• — => zaburzenia zewnątrz i wewnątrz komórkowe
• @ => całkowicie zniszczone blasty i dojrzałe komórki – potrzebne jest immunofenotypowanie

Odwiedzający wpisali takie problemy: