Hemosyderoza

Po łacinie: HAEMOSIDEROSIS HEPATIS – stan, w którym złogi żelaza gromadzą się w wątrobie o nieprzebudowanym miąższu.

Wyróżniamy :

1. Hemosyderoza układu makrofagów

Hemosyderyna występuje w makrofagach wątroby, śledziony, szpiku, ww chłonnych. brak jej w hepatocytach. nie występuje przebarwienie skóry. powstaje po przetoczeniach i w niedokrwistościach hemolitycznych. bez znaczenia klinicznego.

2. Hemosyderoza miąższowa

Hemosyderyna tak tak w makrofagach jak i w hepatocytach oraz w kk nabłonka dróg żółciowych. inne zajęte narządy to ww chłonne, śledziona, szpik, przysadka, nadnercza, trzustka, jądra, nerki, serce, skóra. nie upośledza w większym stopniu czynności narządów.

Przyczyny :

• błędy dietetyczne, alkoholizm (zwiększa wchłanianie Fe – np. hemosyderoza Bantu – warzą piwo w żelaznych naczyniach)
• cukrzyca
• nowotwory, przewlekłe choroby zapalne
• niedokrwistości (aplastyczna, z niedoboru kw foliowego, złośliwa)
• zespolenie porto-kawalne
• liczne transfuzje, długotrwałe przyjmowanie preparatów żelaza

GROMADZENIE ŻELAZA

Kilka uwag dotyczących gospodarki żelazem:

• wchłanianie jelitowe = ok 0.5 mg Fe++ (tylko takie dobrze przenika przez błony komórkowe)
• w enterocytach jako ferrytyna (10.5 nm, fosforany Fe+++ otoczone przez białkowy płaszcz – niewidoczna w mikroskopie optycznym, nie barwi się ze względu na otoczkę żelazicyjankiem.) duże stężenie ferrytyny hamuje wchłanianie jelitowe Fe.
• we krwi jako transferyna – 2 atomy Fe+++ z każdą cząsteczką, duże powinowactwo do erytroblastów (hemopoeza)
• w stanach nadmiaru żelaza w wątrobie gromadzi się hemosyderyna – nierozpuszczalny w wodzie kompleks cukrów, białek, tłuszczów i Fe+++ o niestałym składzie (ok 35% Fe). dobrze barwliwa i widoczna w MO. może zawierać ferrytynę. w przeciwieństwie do ferrytyny z trudem uwalnia żelazo.
• przy dożylnym podaniu dużej ilości żelaza (np transfuzja krwi – rozpadłe erytrocyty) uwolniony we krwi metal łączy się z innym niż transferyna nośnikiem, który nie wykazuje powinowactwa do erytroblastów ale do układu makrofagów – powstaje hemosyderyna.
• nadmierne wchłanianie żelaza może też odbywać się drogą jelitową przy zaburzeniach sprzężeń zwrotnych hamujących.
• względny nadmiar żelaza ma miejsce w ustroju przy nieefektywnej hemopoezie – erytroblasty nie wychwytują Fe, transferyna dostaje się do wątroby.

Odwiedzający wpisali takie problemy: