Leczenie zakażeń

Leczenie zakażeń – a zajmują się tym lekarze wszystkich specjalności – napotyka coraz większe problemy.Oporność drobnoustrojów na leki lawinowo narasta przez:

• niekontrolowane stosowanie w lecznictwie otwartym i zamkniętym
• chęć uzyskania maksymalnie szybkiego efektu, bez oglądania się na odległe skutki postępowania
• stosowanie leków szerokospektralnych w banalnych zakażeniach, często także wirusowych!

Stosowanie antybiotyków jest jedną z najważniejszych przyczyn selekcji szczepów opornych!

Pytania przed rozpoczęciem leczenia?

1. Czy podać antybiotyk ?
2. Ewentualny czynnik etiologiczny ?
3. Czy wykonać badanie bakteriologiczne ?
4. Terapia celowana czy empiryczna ?

Czy podać antybiotyk?

• kliniczne rozpoznanie infekcji bakteryjnej
• prawdopodobna infekcja bakteryjna
• ciężki stan chorego
• podajemy zawsze natychmiast po pobraniu badania bakteriologicznego w podejrzeniu
• posocznicy,
• zapalenia wsierdzia,
• neuroinfekcji
• chorych gorączkujących z neutropenią

czynnik etiologiczny

• lokalizacja zakażenia
• zakażenie szpitalne czy pozaszpitalne
• obecność protez stawowych, sercowych itp.
• chorzy hematologiczni, na immunosupresji (normalna flora bytująca na bł. śluzowych, np. Str. viridans, chorzy z nowotworami jelit – posocznice o etiologii Str. bovis – 50%)
• rany oparzeniowe itp.

terapia empiryczna

Jest znacznie trudniejsza. Stosuje się zwykle antybiotyki o najszerszym spektrum. Dobór leku musi być oparty na rzetelnym doświadczeniu klinicznym, a nie na „modzie” i osobistych poglądach lekarza leczącego. Zawsze należy uwzględniać stan oporności drobnoustrojów na danym terenie (w mieście, szpitalu, oddziale)

Leczenie skojarzone

Ma na celu:

• spotęgowanie efektu bakteriobójczego
• poszerzenie spektrum np. o bakterie beztlenowe
• zmniejszenie selekcji szczepów wieloopornych

Leczenie antybiotykiem

I grupa : skuteczność zależy od stosunku maksymalnego stężenia leku w miejscu zakażenia do najmniejszego stężenia hamującego (C max : MIC) – tzw. indeks terapeutyczny
II grupa : skuteczność zależy od czasu utrzymywania się leku w osoczu między kolejnymi dawkami w stężeniu powyżej MIC (T > MIC)

Naturalna odporność

• brak receptora dla antybiotyku warunkującego jego aktywność np. Mycoplasma pneumoniae nie posiada ściany komórkowej, która jest celem działania β-laktamów
• bardzo duży ciężar cząsteczkowy (Glikopeptydy, Makrolidy) nie pozwala na penetrację błony zewnętrznej pałeczek G(-), a więc nie mogą dotrzeć do miejsca działania  w komórce
• Stenotrophomonas maltophilia wytwarza karbapenemazy zależne od Zn++ – naturalna oporność na Karbapenemy

Odporność nabyta

• trudna do przewidzenia
• zwykle jest wynikiem różnych procesów genetycznych np. wśród szczepów pałeczek G(-) występują wysokie odsetki szczepów opornych na antybiotyki β-laktamowe, wytwarzające ok. 200 rodzajów enzymów.

Grupy antybiotyków

• Kloksacylina: Syntarpen
• Cefalosporyny II gen.: Cefuroksym
• Cefalosporyny III gen.: Cefotaksym (per os – nieaktywne)
• Amoksycylina/kwas klawulanowy
• Linkozamidy: Klimycin
• Makrolidy: Erytromycyna, Klarytromycyna
• Tetracykliny: Doksycyklina, Minocyklina (MRSA)
• Glikopeptydy: Wankomycyna, Teikoplanina (MRSA)
• Oksazolidynony: Linezolid (MRSA)
• Streptograminy: Synercid (MRSA)
• Lipopeptydy: Daptomycyna (MRSA)
• Chinolony: Moxifloksacyna, (MRSA)
• Rifampicyna (MRSA) wyłącznie w skojarzeniu np. z Wankomycyną!
• Ketolidy: Telitromycyna, Ketek (MRSA)

Objawy niepożądane antybiotyków

• objawy dyspeptyczne
• reakcje nadwrażliwości (najsłabiej alergizuje Aztreonam – można podawać chorym z nadwrażliwością na Penicylinę)
• zaburzenia flory fizjologicznej człowieka – antybiotyki szerokowachlarzowe (np. leczenie Cefalosporynami i selekcja szczepów Enterococus faecalis, MRSA itp.)
• Cefazolin, Cefepim, Ceftazydym – wykazują b. mały wpływ na ekosystem jelit
• Ceftriakson i Cefoperazon – silny wpływ na jelita
• toksyczność narządowa
• podrażnienia w miejscu podania – Synercid

Czas stosowania antybiotyków

• posocznica: min 14 dni , śr. 3 tygodnie
• zapalenie wsierdzia: 4 – 6 tygodni
• zapalenie kości: 6 tygodni

Jeżeli mimo stosowania antybiotyku objawy kliniczne zakażenia nie ustępują po 72h prawidłowego dawkowania leku, antybiotykoterapia jest nieskuteczna, należy ją zweryfikować!

Odwiedzający wpisali takie problemy: