Leki dwufazowe stosowane w dermatologii: maści, kremy, pasty, emulsje płynne.
MAŚCI (podłoże dwufazowe)
Definicja i charakterystyka: miękkie w kontakcie ze skórą, spoiste w temp. pokojowej preparaty, odgrywające ważną rolę jako nośniki miejscowo stosowanych leków i produktów kosmetycznych, ich skład zapewnia właściwą interakcję z lekami trwałości i optymalne działanie.
Skład:
- środki zagęszczające (węglowodory – wazelina żółta, wazelina biała, parafina płynna),
- emulgatory i stabilizatory emulsji (emulgujące woski, cholesterol),
- rozpuszczalniki (woda, alkohole, gliceryna),
- środki zmiękczające (triglicerydy kaprylowe, alkohole cetylowe),
- środki konserwujące (estry kwasu parabenzoesowego, alkohol benzylowy),
- środki nawilżające: (glikol propylenowy, gliceryna, sorbitol),
Maści dzieli się w zależności od składu podłoży na: hydrofobowe (tłuste), hydrofilowe, kremy.
Maści hydrofobowe:
Mają bardzo tłuste, niezmywające się wodą podłoże. Zawierają uzyskiwane z ropy naftowej węglowodory (wazelina biała i żółta, parafina stała i płynna) oraz oleje roślinne lub zwierzęce.
Działanie. Na skórze tworzą nieprzepuszczalną dla wody i ciepła powłokę, działają zmiękczająco, zwiększają stopień nawilżenia naskórka, ułatwiają oddzielanie się łusek, są dobrym podłożem dla leków stosowanych u pacjentów z suchą skórą (leków złuszczających i keratolitycznych).
Przeciwwskazania. Maści tłuste nie powinny być stosowane na ostre zmiany zapalne (maja działanie rozgrzewające), wysiękowe i na strupy, pogarszają zmiany łojotokowe, zwłaszcza trądzikowe.
Maści hydrofilowe (tłuste kremy):
W ich podłożach występują zarówno składowe tłuszczowe, jak i wodne, dodatek substancji emulgujących prowadzi do wytworzenia zawiesiny wody w oleju W/O o słabych właściwościach hydro- i lipofilnych.
Działanie. Podobne do maści tłustych jednak lżejsze i lepiej akceptowane, działają natłuszczająco, nawilżająco i lekko chłodząco, są stosowane w dermatozach przebiegających z wysuszeniem i złuszczaniem się skóry.
Działania niepożądane. Mogą nasilać się ostre stany zapalne i dyshydrozę.
KREMY (podłoże dwufazowe):
Zbudowane są na bazie emulsji olej w wodzie O/W, zawierają duża ilość wody (do 70%), lipidy i środki emulgujące, dobrze przylegają do skóry i łatwo w nią wnikają, nie tworzą bariery ograniczającej parowanie i przepływ ciepła, nie wiążą substancji tłuszczowych, łatwo zmywalne, b. dobre właściwości kosmetyczne.
Działanie: w związku z parowaniem wywierają działanie łagodzące, chłodzące, przeciwświądowe, przeciwzapalne.
Wskazania: W ostrych i przewlekłych stanach zapalnych, także na zmiany sączące.
Działania niepożądane: Mogą być źle tolerowane przez pacjentów z niedoborem lipidów i wody w warstwie rogowej. Nie nadają się do usuwania łusek i strupów.
Emulsje płynne ( lotiony )
PASTY (podłoża dwufazowe):
Podłoża, w skład, których wchodzą zaróbki maściowe o typie W/O i sproszkowane substancje stałe (pudry). Pasty dzielimy w zależności od stosunku ilościowego:
- pasty zawierające równe ilości podłoży maściowych i pudrów,
- pasty twarde zawierające ponad 50% pudrów,
- pasty miękkie zawierające mniej niż 50% pudrów.
Działanie. Działają osłaniająco, słabo ściągająco, osuszająco (resorbują wydzieliny) i chłodząco, dobrze zmywają się olejami.
Wskazania:
Pasty i twarde pasty stosuje się na otoczenie owrzodzeń i odleżyn, zabezpieczają skórę przed maceracją i rozwojem zmian wypryskowych.
Pasty miękkie mają szerokie zastosowanie jako podłoże leków używanych w terapii wyprysku, dyshydrozy, trądziku, trądziku różowatego o średnim nasileniu oraz w innych chorobach skóry u pacjentów źle tolerujących maści i kremy. Słabiej od twardych past zatrzymują ciepło, w związku, z czym mają silniejsze działanie przeciwzapalne.
Przeciwwskazania. Nie nadają się do leczenia zmian skórnych na skórze owłosionej głowy, oraz do stosowania na strupy i łuski.
ZAWIESINY
OKŁADY
Okłady chłodzące: Stosuje się w postaci nawilżonych roztworem płatków gazy nakładanych na zmiany chorobowe, okłady muszą być odpowiednio często (co 2-3 h) zmieniane lub nawilżane od zewnątrz.
Skład. Stosowane są roztwory chlorku sodu, octanu glinu, azotanu srebra, taniny, węglanu wapnia, wodorowęglanu sodu, siarczanu glinu, chloraminy i niektórych antybiotyków.
Działanie. Okłady mają silne działanie przeciwzapalne, chłodzące, przeciwświądowe, odkażające i ściągające, zmniejszają objawy wysiękowe, ułatwiają oczyszczanie się zmian z wydzielin i strupów, ułatwiają repitalizację w obrębie ran i owrzodzeń.
Wskazania. Stosowane są w leczeniu ostrych stanów zapalnych zwłaszcza przebiegających z wysiękiem, oraz w leczeniu owrzodzeń i nadżerek.
Działania niepożądane. Mogą powodować macerację skóry w otoczeniu leczonych zmian, co sprzyja rozwojowi wtórnych infekcji.
Okłady rozgrzewające: Pokrycie mokrego okładu folią lub ceratką prowadzi do zatrzymania ciepła i przekrwienia skóry, ułatwia to resorpcję głębokich nacieków zapalnych i zmniejsza bolesność.
Wskazania. W leczeniu zapalenia zakrzepowego żył i cellulitis.
Działania niepożądane: Dość często dochodzi do podrażnienia i maceracji skóry oraz do wtórnych zakażeń.
Skomentuj jako pierwszy!