podział związany z aktywnością biologiczną: łagodne, półzłośliwe (o ograniczonej złośliwości), złośliwe. Nazewnictwo i podział ściśle wiąże się i histogenezą.
Trzy typy nabłonka jako macierzy nowotworów:
- nabłonek wielowarstwowy płaski
- nabłonek gruczołowy
- nabłonek przejściowy dróg moczowych
Wszystkie nowotwory złośliwe, wywodzące się z nabłonka noszą nazwę raków – carcinoma
i. Nowotwory łagodne z nabłonka wielowarstowego płaskiego – nowotwory łagodne. Najpospolitszy z nowotworów z tego nabłonka to brodawczak – papilloma
ii. Nowotwory łagodne z nabłonka przejściowego dróg moczowych (urothelium)
papilloma urotheliale – są to nowotwory, które mogą występować wieloogniskowo, mają znaczną skłonność do nawrotów i ulegają bardzo często zezłośliwieniu. jako nowotwory łagodne traktujemy te brodawczaki, które w swojej pokrywie nabłonkowej nie mają więcej niż 4 – 5 warstw komórek, brak atypii i znikomą liczbę figur podziałowych
iii. nowotwory nabłonkowe z nabłonka gruczołowego
nowotwory łagodne – gruczolaki (adenomata)pospolite nowotwory wywodzące się z komórek gruczołowych, tworzacych gruczoły pojedyncze lub formacje anatomiczne.bardzo często wykazują strukturę architektoniki znamienną dla macierzystej formacji gruczołowej. ma to wyraz w nazewnictwie tych nowotworów
- gruczolak przedniego płata przysadki – adenoma solidum i.e. eosinophylicum
- gruczolak tarczycy – adenoma folliculare
Gruczołak błony śluzowej jelita grubego – adenoma tubulare
ważne – są to nowotwory, które mogą występować wieloogniskowo, mają znaczną skłonność do nawrotów i ulegają bardzo często zezłośliwieniu. jako nowotwory łagodne traktujemy te brodawczaki, które w swojej pokrywie nabłonkowej nie mają więcej niż 4 – 5 warstw komórek, braku atypii i znikomej liczbie figur podziałowych
- gruczolaki brodawkowate lub włosowate – adenomata papillaria et villosa
- gruczolaki w których pokryte nabłonkiem podścielisko formuje różne formy brodawek
- gruczolak nitkowaty (włosowaty) jelita grubego
- gruczolaki torbielowate – cystadenomata vel kystadenomata. częsty typ nowotworu nabłonkowego w jajnikach, rzadszy w trzustce i sliniankach
- torbielak surowiczy brodawkowaty jajnika
- torbielak śluzowy wilokomorowy jajnika
I. nowotwory złośliwe z nabłonka wielowarstwowego płaskiego
- nowotwory złośliwe – carcinomata planoepithelialia
- rak podstawnokomórkowy –carcinoma basocellulare (basalioma, uluc rodens)
- komórki o wyglądzie przypominajacym komórki warstwy podstawnej nabłonka wielowarstwowego płaskiegocenia
- rak płaskonabłonkowy nierogowaciejacy –carcinoma płanoepitheliale akeratodes
- komórki o znacznej atypii, z tendencja do warstwowego dojrzewania bez oznak rogowacienia
- rak płaskonabłonkowy rogowaciejący – carcinoma planoepitheliale keratrodes. perły rogowe waldeyera
II. nowotwory złośliwe z nabłonka gruczołowego
- nowotwory złośliwe – cystadenocarcinomata
- gruczolakoraki torbielowate – cystadenocarcinomata vel kystadenocarcinomata.
- częsty typ złosliwego nowotworu nabłonkowego w jajnikach, rzadszy w trzustce i śliniankach
cystadenocarcinoma mucinosum ovarii
- nowotwory złośliwe – adenocarcinomata
- gruczolakoraki – adenocarcinomata
- wysoko zróznicowane gruczolakoraki w budowie mikroskopowej poza wszystkimi cechami anaplazji komórkowej, demonstrują na ogół tendencje do odtwarzania architektoniki struktur nabłonkowych tkanki z której się wywodzą
- gruczolakoraki produkujące śluz
- rak galaretowaty – carcinoma gelatinosum duże jeziora śluzu z pływającymi strukturami nabłonkowymi
- rak śluzowokomórkowy – carcinoma mucocellulare (sigillocellulare)
- komórki nowotworu spichrzają śluz
- – barwienie – alcian blue
iii. nowotwory złośliwe z nabłonka przejściowego dróg moczowych
- nowotwory złośliwe – carcinomata urothelialia
- carcinoma urotheliale vesicae urinariae
- umiarkowanie zróżnicowany rak zachwujący resztki brodawkowatych struktur
iv. nowotwory złośliwe wywodzące się z nabłonka niezróżnicowane
- carcinoma indifferentiatum, anaplasticum
Grupa nowotworów o pewnej histogenezie nabłonkowej, jednak obraz mikroskopowy nie upoważnia do zdefiniowania nabłonka wyjściowego. Stwarzają trudności rozpoznawcze zwłaszcza w różnicowaniu z nowotworami drobnookrągłokomórkowymi np. chłoniakami, nowotworami neurogennymi, mięsakami.
- rak anaplastyczny przypominający utkanie mięsaka
- rak anaplastyczny przypominający utkanie chłoniaka
v. nowotwory nabłonkowe zróżnicowane rodzajowo, są to nowotory charakterystyczne dla danej tkanki lub narządu
- rakowiak carcinoid
- szkliwiak ameloblastoma
- rak jasnokomórkowy nerki adenocarcinoma clarocellulare renis
- nasieniak i rozrodczak seminomaa
- guz z komórek leydiga
- ziarniszczak
- otoczkowiak
- jądrzak
- arrhenoblastoma
- folliculoma
- nabłoniak kosmówkowy
- wyspiak
- rak tarczycy
- oblak
- wątrobiak płodowy
- nerczak płodowy
vi. nowotwory nabłonkowe mieszane, są to nowotory zbudowane zwykle z dwóch rodzajów nabłonka
- carcinoma adenosquamosum, adenocancroid, adenoacanthoma
a) nabłonkowo-łącznotkankowe
- fibroadenoma
- tumor phylodes
- tumor mixtus mesodermalis (tumor müller)
- carcinosarcoma glandulae parotidis
b) potworniaki
- teratoma adultum
- teratoma embryonale
Skomentuj jako pierwszy!