Każde płuco (pulmo) otoczone jest workiem opłucnowym zbudowanym z dwóch warstw: opłucnej płucnej (pleura pulmonalis) i opłucnej ściennej (pleura parietalis). Wytworzona między nimi przestrzeń zwana jest jamą opłucnową (cavitas pleuralis), która przedstawia się jako zamknięty worek, nie komunikujący się z otoczeniem.
Opłucna płucna pokrywa płuco bezpośrednio i wnika w jego szczeliny, natomiast opłucna ścienna tworzy zewnętrzne ściany jamy opłucnej. Opłucna płucna przechodzi w opłucną ścienną od strony śródpiersia w postaci zdwojonej blaszki opłucnej, zwanej więzadłem płucnym (lig.pulmonale). Więzadło to otacza i pokrywa korzeń płuca (radix pulmonis), złożony z naczyń płucnych, oskrzela głównego i nerwów płuca.
W opłucnej ściennej występują trzy części:
- opłucna żebrowa (pleura costalis), pokrywająca ścianę klatki piersiowej
- opłucna przeponowa (pleura diaphragmatica), pokrywająca przeponę
- opłucna śródpiersiowa (pleura mediastinalis), skierowana do śródpiersia, jej część przylegającą do worka osierdziowego nazywamy częścią osierdziową (pars pericardiaca)
W miejscach łączenie się części opłucnej ściennej ze sobą znajdują się zachyłki opłucnowe (recessus pleurales):
- między opłucną żebrową a przeponową znajduje się zachyłek żebrowo-przeponowy (recessus costodiaphragmaticus), ma on kształt sierpowaty, jest najgłębszy i podczas wdechu dochodzi do niego dolny brzeg płuca, ale w całości go nie wypełnia między opłucną żebrową a śródpiersiem występuje zachyłek żebrowo-śródpiersiowy (recessus costomediastinalis).
Przejście opłucnej żebrowej z przedniej ściany klatki piersiowej do śródpiersia tworzy zachyłek przedni, a przejście tej opłucnej z tylnej ściany tworzy zaokrąglony zachyłek tylny
- po stronie lewej częścią zachyłka żebrowo-śródpiersiowego jest zachyłek przedsercowy (recessus precardiacus)
- opłucna przeponowa z opłucną śródpiersiową tworzy zachyłek przeponowo-śródpiersiowy (recessus phrenicomediastinalis)
Opłucna ścienna obejmująca szczyty płuc nazywa się osklepkiem opłucnej (capula pleurae), który więzadłami łączy się z I żebrem.
Granice opłucnej zaczynają się na osklepku opłucnej, który wystaje 2-3 cm powyżej I żebra i obojczyka. Stąd biegną zbieżnie ze stawami mostkowo-obojczykowymi do kąta mostka, gdzie worki opłucnowe prawie się stykają. Z tego miejsca schodzą pionowo w dół, równolegle do płaszczyzny pośrodkowej. Za trzonem mostka granice obu stron są bardzo blisko siebie i dochodzą po stronie prawej do przyczepu mostkowego chrząstki VII żebra, a po stronie lewej do chrząstki IV żebra i stąd łukiem schodzą na lewo, osiągając przejście części chrzęstnej w część kostną VI żebra.
Za rękojeścią mostka znajduje się trójkąt grasiczny (trigonum tymicum), zawierający u dzieci grasicę, a u dorosłych tkankę tłuszczową z resztkami grasicy. Natomiast za dolną częścią mostka znajduje się trójkąt osierdziowy (trigonum pericardiacum), gdzie leży prawa komora serca.
Granica dolna opłucnej biegnie wzdłuż dolnego brzegu chrząstki VII żebra, w linii sutkowej przecina chrząstkę VIII żebra, a w linii pachowej chrząstkę X zebra i dochodzi do brzegu górnego trzonu XII kręgu.
Unaczynienie: gg.oskrzelowe (rr.bronchiales), tt.międzyżebrowe tylne (aa.intercostales posteriores), tt.przeponowe górne (aa.phrenicae superiores) i gg.śródpiersiowe (rr.mediastinales). Wszystkie pochodzą od części piersiowej aorty, w unaczynieniu biorą również udział gg.międzyżebrowe przednie (rr.intercostales anteriores).
Naczynia chłonne: chłonka z opłucnej żebrowej płynie do węzłów chłonnych przymostkowych (nodi lymphatici parasternales) i międzyżebrowych (n.lymphatici intercostales). Chłonka z opłucnej śródpiersiowej spływa do węzłów chłonnych śródpiersiowych przednich i tylnych (nodi lymphatici mediastinales anteriores et posteriores). Z opłucnej przeponowej chłonka odpływa do węzłów chłonnych przymostkowych, śródpiersiowych przednich i tylnych i częściowo do naczyń chłonnych otrzewnej przez przeponę.
Unerwienie: opłucna żebrowa – nn.międzyżebrowe (nn.intercostales), opłucna śródpiersiowa i przeponowa – n.przeponowy (n.phrenicus) i n.błędny (n.vagus). Opłucna płucna – nerwy pochodzące z autonomicznego splotu płucnego (plexus pulmonalis)
Skomentuj jako pierwszy!