Zasadniczą funkcją biologiczną odpowiedzi immunologicznej jest rozpoznanie i eliminacja antygenów. Nieprawidłowości zachodzące w reaktywności immunologicznej mogą prowadzić do różnego typu immunopatologii. Związane są one:
- z nadmierna reakcja immunologiczną, która prowadzi do uszkodzenia tkanek i narządów
- nieodpowiednie rozpoznanie antygenu prowadzące do autoimmunizacji
- brak adekwatnej odpowiedzi immunologicznej, co prowadzi do zespołów niedoborów odporności.
Nadwrażliwość określa sytuacje, w których adoptywna odpowiedź immunologiczna występuje w nadmiernej lub nieodpowiedniej formie, co prowadzi do uszkodzenia tkanek i narządów. Reakcje nadwrażliwości występują najczęściej po drugim lub kolejnym kontakcie z danym antygenem (alergenem). Reakcje nadwrażliwości dzieli się na cztery zasadnicze typy, wg klasyfikacji Coombs’a i Gela:
- Typ I – reakcja anafilaktyczna
- Typ II – reakcja cytotoksyczna
- Typ III- reakcja z udziałem kompleksów immunologicznych
- Typ IV- reakcja komórkowa typu późnego
- Typ I nadwrażliwości – reakcja anafilaktyczna.
Reakcja nadwrażliwości typu I charakteryzuje się natychmiastową reakcją spowodowaną interakcja antygenów (alergenów) z komórkami tucznymi i bazofilami opłaszczonymi przeciwciałami klasy IgE. Antygen (alergen) mostkuje znajdujące się na powierzchni przeciwciała IgE, które są związane z receptorami Fc typu e.To jest sygnałem do uwolnienia substancji wazoaktywnych i kurczących mięśnie gładkie, zawartych w ziarnistościach komórek tucznych (następuje degranulacja komórek tucznych i wczesna reakcja na alergen), oraz uwolnienia kwasu arachidonowego z błon komórek tucznych i uruchomienia kaskady cyklooksygenazowej i lipooksygenazowej (ryc. 7-1). Najważniejszym z mediatorów zawartych w ziarnach mastocytów jest histamina (tab. 7-1), dobrze znana amina biogenna oddziaływująca silnie na naczynia krwionośne. Wyrzut histaminy jest natychmiastowy. Towarzyszy temu zwiększona przepuszczalność naczyń, obrzęk i akumulacja komórek zapalnych, szczególnie eozynofilów. Eozynofilia – zwiększony odsetek eozynofilów we krwi – jest częsta w reakcjach nadwrażliwości typu I. Działanie histaminy trwa do pół godziny, reakcje skórne osiągają największe nasilenie po ok. 15 min i zwykle zanikają po 1 godzinie.
ROLA MEDIATORÓW W REAKCJI ANAFILAKTYCZNEJ FUNKCJA MEDIATOR
naciek komórkowy cytokiny np. TNF-a
leukotrien B4
eozynofilowy i neutrofilowy czynnik
chemotaktyczny
PAF
Poszerzenie i zwiększona histamina
przepuszczalność naczyń leukotrieny C4, D4, E4
proteazy uczynniające komplement i kininy
skurcz mięśni gładkich leukotrieny
histamina
prostaglandyna
PAF
Reakcja anafilaktyczna może być uogólniona lub lokalna. Uogólniona reakcja występuje po dożylnym wstrzyknięciu antygenu lub dostaniu się np. jadu do krwi. Bardzo szybko, w ciągu kilku minut rozwija się wstrząs anafilaktyczny.
Skomentuj jako pierwszy!