Schorzenia łojotokowe

Schorzenia łojotokowe SEBORRHOEA. Kompleksowy przegląd.

Wzmożone wydzielanie łoju związane z:

  • Pityrosporum ovale
  • Czynnikami usposabiającymi
    • Wrodzona skłonność
    • Zaburzenia endokrynologiczne
    • Zaburzenia układu nerwowego

LOKALIZACJA

  • Owłosiona skóra głowy
  • Czoło
  • Nos
  • Fałdy nosowo-policzkowe
  • Okolice zauszne
  • Okolica mostka i międzyłopatkowa

STAN ŁOJOTOKU JEST PODŁOŻEM DLA:

  • Pityriasis seborrhoica
  • Dermatitis seborrhoica
  • Acne rosacea
  • Acne vulgaris

ŁUPIEŻ ŁOJOTOKOWY /PITYRIASIS SEBORRHOICA/

  1. skóra gładka – p. alba (nieznana etiologia)

drobnopłatowe złuszczanie – białe dobrze odgraniczone ogniska skóry gładkiej

LECZENIE: maści i kremy steroidowe z dodatkiem antybiotyków

  1. skóra owłosiona (Pityrosporum ovale)
    1. seborrhoea sicca (p. simplex)

/pseudotinea amiantacea/

drobne łuski barwy białej na owłosionej skórze głowy

    1. seborrhoea oleosa

żółtawe strupy i cechy zapalenia na owłosionej skórze głowy

LECZENIE: szampony, pirytionian cynku, flutrimazol, ketokonazol, siarczek selenu lub płyny zawierające środki przeciwgrzybicze

POWIKŁANIA: pseudontinea, trwałe wyłysienie

RÓŻNICOWANIE: tinea capitis, psoriasis capitis, eczema

WYPRYSK ŁOJOTOKOWY/ ŁOJOTOKOWE ZAPALENIE SKÓRY /DERMATITIS SEBORRHOICA/

ETIOLOGIA: nieznana dokładnie, geny, drożdżaki, czynniki hormonalne, androgeny matki w postaci dziecięcej

Chorują małe dzieci do 3 m-ca życia i dorośli.

OBJAWY u dzieci: miękkie, tłuste szarożółte strupy, mocno umocowane, grudki, blaszki rumieniowo-złuszczające, zlewne rumienie

LOKALIZACJA u dzieci: początkowo na skórze owłosionej głowy, potem twarzy tułowiu, kończynach, w fałdach skóry

OBJAWY u dorosłych: obfite złuszczanie na podłożu zapalnym na skórze owłosionej głowy, żółtoszaro-pomarańczowe strupy, w fałdach sączenie

LOKALIZACJA u dorosłych: czoło, okolica zauszna, mostek, plecy, fałdy

WARINTY KLINICZNE:

  •   prakeratosis psoriasiformis
  •   varietas intertriginosa
  •   pruritus ani
  •   postać erytrodermiczna

Świąd jest rozmaicie nasilony, a choroba nawraca jesienią-zimą. U dzieci zmiany rozpoczynają się przed 3-cim m-cem życia i trwają do kilku m-cy. Zmiany nasilają stres, niska temperatura, bodźce chemiczne i fizyczne. U chorych na AIDS i zaburzeniami neurologicznymi choroba jest oporna na leczenie.

POWIKŁANIA: nieodwracalne przerzedzenie włosów i brwi

RÓŻNICOWANIE u dzieci: atopia, erythrodermia Leiner, histiocytoza X, psoriasis

RÓŻNICOWANIE u dorosłych: psoriasis, tinea cutis, intertrigo, pityriasis versicolor

LECZENIE u dzieci: złuszczanie 1% kw. salicylowym w oleju migdałowym, słabe lub średnie steroidy na zmianę z bazą

LECZENIE u dorosłych: złuszczanie 5% oliwą salicylową, szampony przeciwłojotokowe, preparaty przeciwgrzybicze, steroidy w połączeniu z środkami przeciwgrzybiczymi i przeciwbakteryjnymi, metronidazol, erytromycyna miejscowo

LECZENIE ogólne u dorosłych: ketokonazol, itrakonazol, tetracyklina, izotretinoina, PUVA, witamina C, PP, B12

 TRĄDZIK RÓŻOWATY /ACNE ROSACEA/

ETIOLOGIA: nie do końca jasna, Demodex folliculorum, H. pylori, Pityrosporum ovale, wzmożona reakcja naczyniowa na twarzy, zaburzenia w układzie pokarmowym

WYSTĘPOWANIE: głównie u kobiet w okresie przekwitania

OBJAWY: napadowe zaczerwienienie (przejściowy rumień) → stały rumień → trwałe rozszerzenie naczyń (teleangiektazje) → drobne grudki i krosty /ew. torbiele łojowe i przerost tkanki łącznej – rhinophyma /

BRAK ZASKÓRNIKÓW

LOKALIZACJA: nos, policzki, czoło, broda, fałdy nosowo-policzkowe, szyja, mostek

POSTACIE:

  • v r. teleangiectatica /vascular/
  • v r. papulosa /papulopustulosa/
  • v rhinophyma /sabecous hyperplasia/
  • v r. fulminans
  • v r. tuberculoides
  • v r. ophtalmica

POWIKŁANIA: (10%) – zapalenie brzegów powiek, zapalenie spojówek, tęczówki i ciała rzęskowego, zapalenie rogówki (r. ophtalmica)

DIAGNOSTYKA: badanie mikologiczne, obecność H. pylori, diagnostyka przewodu pokarmowego, wiek i typowa lokalizacja

RÓŻNICOWANIE: DLE, Acne vulgaris, Lupoid miliaris disseminatus faciei

LECZENIE: przyczynowe, unikanie czynników drażniących, alkohol, zimne i gorące potrawy, czekolada, mocna kawa i herbata, palenie, stres

LECZENIE OGÓLNE: antybiotyki – tetracykliny i erytromycyna, metronidazol, retinoidy, arechina

MIEJSCOWE: erytromycyna, klindamycyna, metronidazol, retinoidy, słabe steroidy na krótko,

Witaminy przeciwłojotokowe: PP, B2, tokserutyna, wyciągi z kasztanowca. Solux z niebieskim filtrem, leczenie chirurgiczne – laser, dermabrazja, elektrokoagulacja

ZAPALENIE SKÓRY OKOŁUSTNE /DERMATITIS PERIORALIS/

ETIOLOGIA: nie w pełni jasna, fluorowane kortykosteroidy, kosmetyki. Dotyczy młodych kobiet

OBJAWY: drobne (1-3 mm) grudki i krosty na podłożu rumieniowym

LOKALIZACJA: symetrycznie na brodzie, fałdach nosowo-policzkowych, bez zajęcia czerwieni wargowej

LECZENIE: odstawienie preparatów wywołujących, ogólnie: tetracykliny, miejscowo: metronidazol

 TRĄDZIK POSPOLITY /ACNE VULGARIS/

CZYNNIKI ROZWOJU:

  1. Zwiększona produkcja łoju i przerost gruczołów łojowych
    1. Androgeny /wzrost wrażliwości lub wzrost poziomu hormonów/
    2. Lokalizacja gruczołów /wrażliwość/
    3. Nie wszyscy z hiperandrogenizmem mają trądzik
  2. Nieprawidłowe złuszczanie się keratynocytów w mieszku włosowym
    1. Hiperproliferacja i nieprawidłowe różnicowanie /kwas linolenowy, bakterie, cytokiny, dyfuzja lipidów, cytokiny, Il-1α/
    2. Zbite skupiska komórek zmieszane z łojem
    3. Zaskórniki /microcomedo/
  3. Kolonizacja Propionibacterium acne
    1. Jest związek z działaniem antybakteryjnym a nasileniem zmian
    2. Ma to związek z mediatorem reakcji zapalnej
    3. Różnego stopnia odpowiedź gospodarza daje różnie nasilenie objawów
  4. Zapalenie i odpowiedź immunologiczna
    1. Nacieki z LT CD4 i uszkodzenie ściany /lipidy, korneocyty, bakterie/
    2. Neutrofile
    3. Zmiany zapalne maja różną morfologię i mogą przechodzić z jednego typu w drugi

ETIOLOGIA: nieznana, geny A.D. z różną penetracją

OBJAWY: zaskórnik otwarty (czarny czop bo FFA się utleniają), zaskórnik zamknięty (biały lub żółty, drobny, widoczny przy napięciu) – Acne comedonica

Przy rozwoju stanu zapalnego mamy:Ø  Acne papulopustulosa

  •   Acne nodulocystica
  •   Acne cystica
  •   Acne phlegmonosa
  •   Acne fulminans
  •   Acne conglobata
  •   Acne keloidea

PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA ETIOPATTOGENEZĘ:

  •   Acne vulgaris / juvenilis /
  •   Acne professionalis /chlorica, oleosa, picea/
  •   Acne postmedicamentosa /steroidy, lit, brom, jod/
  •   Acne cosmetica /pudry, róże/
  •   Acne neonatorum /hormony, środki pielęgnujące/
  •   Acne excoiriee

DIAGNOZA: obraz, przebieg, zaskórniki

RÓŻNICOWANIE: acne rosacea, folliculitis, milia, przerost gruczołów łojowych

LECZENIE MUSI OPIERAC SIĘ NA RÓWNOCZESNYM ZWALCZANIU DWÓCH LUB WIĘCEJ CZYNNIKÓW ETIOLOGICZNYCH

LEKI STOSOWANE MIEJSCOWO:

  •   Retinoidy: tretinoina, adapalen, tazaroten
  •   Nadtlenek benzoilu – 1-10%
  •   Antybiotyki 1-4% klindamycyna, erytromycyna, ew. z cynkiem
  •   Kwas azelainowy
  •   Kwas salicylowy

LEKI STOSOWANE DOUSTNIE:

Ø  Antybiotyki (6,8 tyg. – 12,18 tyg.)

  •    Tetracyklina (0.75-1.5 g/d, potem 0.5 g/d)
  •    Doxycyklina (100-200 mg/d, potem 50 mg/d)
  •    Klindamycyna (300 mg/d)
  •    Minocyklina (100-200 mg/d) potem 50 mg/d)
  1.   Biseptol (0.96 g/d)
  2.   Isotretinoina (0.2-1.0 mg/kg/d przez 3-5 m-cy)
  3.   Prednizon (0.5-1.0 mg/kg/d przez 2-6 tyg.)
  4.   Dapson (100-200 mg/d)
  5.   Cynk (200 mg/d)
  6.   Witaminy PP, C, z gr. B, bez B12)

LECZENIE NIEFARMOKOLOGICZNE:

  •   Dieta
  •   Higiena
  •   Usuwanie zaskórników
  •   Światło słoneczne
  •   Delikatne peelingi chemiczne
  •   Edukacja na temat leczenia
  •   Psychoterapia
  1. Łagodny trądzik – miejscowo retinoid, przy pojawieniu się zmian zapalnych dodatkowo miejscowo antybiotykoterapia lun nadtlenek benzoilu
  2. Średnie nasilenie – miejscowo retinoid z doustnym antybiotykiem, ew. u kobiet z zaburzeniami hormonalnymi lub opornych na leczenie tradycyjne leki hormonalne stosowane ogólnie
  3. Ciężkie i oporne postacie – isotretinoina stosowana doustnie, dodatkowo małe dawki steroidów 30-15 mg/d przy a. Fulminans

 ŁYSIENIE /ALOPECIA/

  •   Alopecia areata
  •   Alopecia masculina androgenica
  •   Alopecia feminina androgenica
  •   Hipertrychosis
  •   Hirsutismus

 ALOPECIA AREATA

LECZENIE: samoistny odrost w ciągu 1-2 lat u 30-60%; unikanie stresu, psychoterapia

Ogólnie: kortykosteroidy, cyklosporyna A, dapson

Miejscowo: iniekcje śródskórne steroidów, maści steroidowe, immunoterapia miejscowa (uczulenie 2% DPCP-on, SADBE potem podrażnianie wzrastającą dawką)

 ALOPECIA MASCULINA ANDROGENICA

Predyspozycja genetyczna – dziedziczenie wieloczynnikowe, wielogenowe

Uwarunkowania androgenowe

  •        zależność od dwuhydrotestosteronu DHT a nie testosteronu T
  •        rola 5-α-reduktazy w powstawaniu DHT
  •        obecnośc receptorów dla androgenów

LECZENIE ogólne: finastyryd 1 mg/d, miejscowe: minoksydil 2 i 5% r-r, przeszczep włosów

 ALOPECIA FEMININA ANDROGENICA

U kobiet m miejsce zwykle uogólnione łysienie z zachowaniem linii włosów na czole, a typowo przerzedzenie w okolicy ciemieniowej i skroniowej, mogą być też poprzeczne pobruzdowania na paznokciach

Leczenie ogólne: antyandrogeny tj. spironolakton, octan cyproteronu, miejscowo: minoksydil 2-5% r-r, leczenie chirurgiczne

Odwiedzający wpisali takie problemy:

dermatitis perioralis, przerost gruczołów łojowych.

Tags: , , , , , , ,

Ostatnia edycja przez

Skomentuj jako pierwszy!

Dodaj komentarz