Dwunastnica

Dwunastnica jest to pierwsza cz. jelita cienkiego łącząca się z odźwiernikiem żołądka, w której rozpoczyna się wchła­nianie substancji odżywczych. Jest najkrótszym odcin­kiem jelita – osiąga 23-28 cm dł. Ma kształt podkowy, z cz. otwartą skierowaną ku górze i w lewo. Na podsta­wie budowy i funkcji d. dzieli się na 4 odcinki: górny, zstę­pujący, poziomy i wstępujący.

Gdy do górnego i najbardziej rozszerzonego odcinka(tzw. opuszki) dostaje się płynna mieszanina pokar­mu i soku żołądkowego, uwalniane są hormony stymu­lujące wydzielanie pankreatyny z gruczołów trawiennych położonych w ścianie dwunastnicy, do których należą gruczoły dwunastnicze Brunnera (w błonie podśluzowej) i gru­czoły jelitowe Liberkuhna (w błonie śluzowej). Do od­cinka zstępującego uchodzą przewody wyprowadzające trzustki i przewód żółciowy wspólny, doprowadzające dwuwęglany (neutralizujące kwaśny sok żołądkowy), en­zymy trzustkowe (potrzebne do dalszego trawienia) oraz sole żółciowe (emulgujące tłuszcz). W dwóch ostatnich odcinkach dwunastnicy odbywa się wchłanianie przez błonę śluzo­wą substancji odżywczych (przede wszystkim żelaza i wapnia). Następnie pokarm przechodzi do kolejnej cz. jelita cienkiego – jelita czczego. W górnym odcinku dwunastnicy po­wstają często wrzody trawienne (wynika to z narażenia te­go obszaru na kontakt z kwaśną treścią żołądkową).