Hemoglobina

Hemoglobina (Hb) jest to białko krwi występujące w krwin­kach czerwonych (erytrocytach), transportujące tlen do tkanek.

Hemoglobina łączy się z tlenem połączeniem mało stabil­nym i łatwo odwracalnym; w stanie utlenowania (zw. oksyhemoglobiną) ma barwę żywoczerwoną, a w stanie odtlenowanym – purpurowoniebieską. W przypadku, gdy hemoglobina tworzy – zamiast połączeń odwracalnych z tlenem – połączenia półtrwałe lub trwałe z pewnymi związkami obecnymi w nadmiarze we krwi (np. tlenkiem węgla), do­chodzi do asfiksji (duszenia się).

Hemoglobina powstaje w tych komórkach szpiku kostnego, któ­re staną się później krwinkami czerwonymi, a po ich śmierci ulega rozkładowi. Żelazo jest odzyskiwane i transportowane za pomocą białek (zw. transferynami) do szpiku kostnego, gdzie zostaje ponownie użyte przy two­rzeniu nowych krwinek czerwonych. Pozostała część h. przekształca się do związku zw. bilirubiną. Każda czą­steczka hemoglobiny składa się z 4 łańcuchów polipeptydowych (globiny), z których każdy zawiera związaną grupę he- mową; hem, stanowiący zaledwie 4% ciężaru cząsteczki, zawiera całe żelazo i nadaje cząsteczce czerwoną barwę. Globina składa się z 2 par łańcuchów polipeptydowych połączonych ze sobą. Utworzenie każdego łańcucha jest warunkowane odrębnym genem.