Płuca, u kręgowców oddychających powietrzem atmosferycznym, duży, parzysty narząd oddechowy, zlokalizowany w jamie klatki piersiowej, odpowiedzialny za dotlenienie krwi. U człowieka każde płuca otoczone jest cienkim błoniastym workiem surowiczym zw. opłucną i łączy się z tchawicą poprzez oskrzele główne i z sercem poprzez tętnice płucne. Płuca to miękki, lekki, gąbczasty, sprężysty organ po urodzeniu wypełniający się natychmiast powietrzem. Zdrowe płuca pływają po wodzie i pękają przy ucisku, chore płuca toną, tak jak dzieje się to z płuca dziecka, które urodziło się martwe.
Płuca mają kształt połowy stożka i swoim szczytem wystaje ponad górny otwór klatki piersiowej, natomiast podstawą opiera się o przeponę. Wyróżnia się dwie powierzchnie: boczną (zw. żebrową) i przyśrodkową (zw. śródpiersiową), oraz trzy brzegi: przedni, tylny i dolny. Wypukła powierzchnia boczna przylega do żeber, natomiast na powierzchni przyśrodkowej, na 1/3 jej wysokości, znajduje się zagłębienie zw. wnęką płucną.Każde płuco podzielone jest głębokimi szczelinami na płaty. W płucu lewym wyróżnia się dwa płaty, górny i dolny, oddzielone szczeliną skośną, natomiast w płucu prawym – trzy płaty, górny oddzielony od środkowego szczeliną poprzeczną i środkowy oddzielony od dolnego szczeliną skośną. Każdy płat dzieli się następnie na segmenty oskrzelowo-płucne, a te z kolei na zraziki. Segmenty to cz. płatów zaopatrzone przez oskrzele segmentowe, w liczbie 10 w każdym płucu
Zraziki, oddzielone od siebie przegrodami międzyzrazikowymi, są mniejszymi częściami miąższu płuca, które zawierają oskrzeliki wraz z towarzyszącymi odgałęzieniami o cienkich ścianach i grona pęcherzyków płucnych. Do wnęki płucnej wchodzą lub z niej wychodzą struktury tworzące korzeń płuca: oskrzela główne, tętnica płucna, żyły płucne, tętnice oskrzelowe, żyły oskrzelowe, naczynia chłonne i splot płucny. Oskrzela główne wchodzące do płuc dzielą się następnie wielokrotnie, tworząc tzw. drzewo oskrzelowe. Średnica kolejnych gałęzi oskrzelowych zmniejsza się ostatecznie do mniej niż 1 mm, przy czym gałęzie o średnicy mniejszej niż 3 mm zw. są oskrzelikami. Prowadzą one do najdrobniejszych woreczków powietrznych zw. pęcherzykami płucnymi, w których następuje wymiana tlenu i dwutlenku węgla między przestrzenią oddechową a włosowatymi naczyniami krwionośnymi. Płuca ulegają często zakażeniom i urazom. Niektóre zakażenia mogą powodować zniszczenie rozległych obszarów płuc, czyniąc je bezużytecznymi funkcjonalnie. Wyleczona tkanka płucna staje się zwłókniałą blizną niezdolną do wykonywania czynności oddechowych.
Skomentuj jako pierwszy!