Do kresomózgowia środkowego (telencephalon medium), które jest nieparzyste, należą pierwotne i wtórne połączenia półkul mózgu.
Połączenia pierwotne: blaszka krańcowa (lamina terminalis).
Połączenia wtórne:
- spoidło przednie (commissura anterior)
- sklepienie (fornix)
- ciało modzelowate (corpus callosum)
- przegroda przeźroczysta (septum pellucidum)
Blaszka krańcowa (lamina terminalis)
- ustawiona czołowo
- po ukończeniu rozwoju wchodzi w skład przedniej ściany komory trzeciej
- ma kształt trójkąta podstawą zwróconego do skrzyżowania wzrokowego, z którym ogranicza zachyłek wzrokowy komory trzeciej
- zwężając się ku górze omawiana blaszka przylega do przedniej powierzchni spoidła przedniego i łączy się z dziobem ciała modzelowatego
- przednia powierzchnia blaszki krańcowej ogranicza zbiornik blaszki krańcowej, należący do jamy podpajęczynówkowej
Spoidło przednie (commissura anterior)
- pęczek włókien położonych za blaszką krańcową, przed słupami sklepienia, w świetle komory trzeciej
- odróżniamy w nim część przednią (pars anterior), łączącą obustronnie istotę dziurkowaną przednią i korę pasma węchowego, część ta łączy ośrodki węchowe i stanowi połączenie prapłaszcza (paleopalium)
- część tylna (pars posterior) biegnie wzdłuż podstawy jądra soczewkowatego, na którym tworzy wyżłobienie – kanał Gratioleta i dochodzi do zakrętu potyliczno-skroniowego bocznego oraz zakrętu skroniowego dolnego, część ta należy do nowego płaszcza (neopalium)
Sklepienie (fornix)
- skupisko włókien nerwowych biegnących łukowato od hipokampa do ciał suteczkowatych
- w przebiegu sklepienia wyróżniamy pasmo pokrywające hipokamp w rogu dolnym komory bocznej, zwane strzępkiem hipokampa (fimbria hippocampi)
- strzępek ten wychodzi z wydrążenia hipokampa (alveus hippocampi), tj. z istoty białej, pokrywającej hipokamp
- po wyjściu z rogu dolnego komory bocznej strzępek hipokampa przedłuża się w odnogę sklepienia (crus fornicis)
- odnogi sklepienia obu półkul idąc ku górze i zbieżnie ku przodowi łączą się pod ciałem modzelowatym tworząc trzon sklepienia (corpus fornicis)
- trzon ten ponownie rozdziela się na dwa słupy sklepienia (columnae fornicis), podążające do odpowiednich ciał suteczkowatych
- w każdym słupie sklepienia możemy wyróżnić część biegnącą ponad i przed otworem międzykomorowym, zwaną częścią wolną (pars libera) oraz część, która wnika w ścianę boczną komory trzeciej jako część ukryta (pars tecta)
- między odnogami sklepienia, pod dolną powierzchnią ciała modzelowatego znajduje się spoidło sklepienia (commissura fornicis), zwane harfą (psalterium) lub lirą Dawida (lyra Davidis)
- spoidło sklepienia łączy oba hipokampy i należy wraz ze sklepieniem do spoideł starej kory (archeocortex
Ciało modzelowate (corpus callosum)
- zwane też spoidłem wielkim (commissura magna) łączy zazwyczaj odpowiadające sobie ośrodki korowe obu półkul mózgu i jest ono spoidłem nowego płaszcza
- włókna spoidłowe tworzą w istocie białej półkul mózgu promienistość ciała modzelowatego (radiatio corporis callosi), którą możemy podzielić w zależności od połączenia i położenia na część czołową, ciemieniową, skroniową i potyliczną (pars frontalis, parietalis, temporalis et occipitalis)
- włókna łączące bieguny czołowe zakreślają łuk tworzący tzw. kleszcze mniejsze (forceps minor), a włókna łączące bieguny potyliczne tworzą tzw. kleszcze większe (forceps major)
- włókna omawianego ciała zagęszczają się w części środkowej, w widoczny na przekroju pośrodkowym pień (truncus corporis callosi)
- pień ku tyłowi przechodzi w płat ciała modzelowatego (splenium corporis callosi), a ku przodowi zaginając się ku podstawie, tworzy kolano ciała modzelowatego (genu corporis callosi), które przechodzi w dziób ciała modzelowatego (rostrum corporis callosi)
- między dziobem a spoidłem przednim znajduje się blaszka dziobowa (lamina rostralis), łącząca się z blaszką krańcową
- włókna pnia i płata ciała modzelowatego tworzą strop komory bocznej, a włókna dzioba i kolana tworzą ścianę przednią tej komory
- grzbietową powierzchnię ciała modzelowatego pokrywa nawleczka szara, zbudowana z prążków podłużnych – przyśrodkowych i bocznych
- uszkodzenie ciała modzelowatego usuwa m.in. dominujący wpływ jednej półkuli na drugą
Przegroda przeźroczysta (septum pellucidum)
- ustawiona strzałkowo, rozwija się z przyśrodkowej powierzchni kresomózgowia bocznego z tej części blaszki spoidłowej, która pozbawiona jest włókien spoidłowych
- rozpięta jest między ciałem modzelowatym i sklepieniem
- składa się z dwóch blaszek biegnących do siebie równolegle (laminae septi pellucidi), między którymi znajduje się jama przegrody przezroczystej (cavum septi pellucidi)
- blaszka przegrody przeźroczystej tworzy ścianę przyśrodkową rogu przedniego komory bocznej
- ma kształt trójkąta szczytem zwróconego do spoidła przedniego, a podstawą do pnia ciała modzelowatego
- bokiem przednim styka się z kolanem i dziobem ciała modzelowatego oraz blaszką dziobową, a bokiem tylnym za słupami sklepienia
- w omawianej przegrodzie znajdują się jądra należące do układu limbicznego, dochodzą do nich w obrębie sklepienia włókna z tworu hipokampa a także z pola przedwzrokowego, podwzgórza, tworu siatkowatego, uzdeczki i jąder wzgórza.
Skomentuj jako pierwszy!