Szczepienia

Szczepienia – aktualny stan wiedzy.

Szczepionka:
zawiesina żywych ( atenuowanych ) lub zabitych mikroorganizmów podawanych celem indukcji specyficznej odpowiedzi immunologicznej

Szczepionki rekombinowane

Toksoid – zmodyfikowana toksyna bakteryjna pozbawiona właściwości chorobotwórczych ale o zachowanych cechach immunogennych

Immunoglobuliny – sterylne roztwory do podaży dożylnej lub domięśniowej stosowane celem biernej ochrony przed zakażeniem względnie w immunoterapii.

Bierna ochrona – specyficzna (  np. anty-HBsAg ); nieswoista – mieszanina immunoglobulin

Szereg szczepionek obecnych jest na rynku w formie żywej ( atenuowanej ) i zabitej. Nie wolno podawać żywych szczepionek osobom z deficytem immunologicznym nabytym lub wrodzonym

Warunki skuteczności szczepień

• Masowość szczepień
• Miejsce podania
• Dawka
• Wiek
• Dogodna forma podania ( igło-strzykawka )
• Pełny cykl szczepień

Wirusy odpowiedzialne za wirusowe zapalenie wątroby

• Pierwotnie hepatotropowe: HAV, HBV, HCV, HDV, HEV
• Wtórnie hepatotropowe: HGV, TTV, SENV oraz EBV, CMV, HSV-1, HSV – 2, VZV i inne
• Osoba szczepiona przeciwko HBV
• Anty – HBsAg (+)
• HBsAg (-), anty HBcAg (-), anty HBeAg (-)

Szczepionki przeciwko HBV dopuszczone do obrotu

• Monowalentne i skojarzone I generacji – plazmatyczne, II generacji – rekombinowane ( tylko HBsAg + ), II rekombinowane – HBsAg + inne białka otoczki HBV

• Szczepionki eksperymentalne: syntetyczne peptydy, rekombinowane wirusy i bakterie, „ nagie „ DNA, rośliny niejadalne i jadalne

Monowalentne szczepionki przeciwko HBV zarejestrowane w Polsce (podobnie jak i poli- zawierają HBsAg):
5 szczepionek monowalentnych: Engerix (GSK ), HBVaxII ( MSD ), HBVaxPRO (MSD ), Euvax ( Aventis Pasteur ),Hepavax-Gene        ( Korean Green Cross/hein Biotech. )

Skojarzone szczepionki przeciwko HBV zarejestrowane w Polsce

• Twinrix ( wzwA + B )
• Tritanrix ( wzw B +DTPw )
• Infanrix HepB ( wzwB +      DTPa )
• Procomavax ( wzwB + Hib )

Multi – skojarzone szczepionki:

• Infanrix penta ( wzw B + IPV + DTPa )
• Infanrix hexa ( wzw B + IPV – Hib + DTPa )
• Hexavac – skład jak wyżej

Odporność poszczepienna

Powstaje po immunizacji szczepionką zawierającą naturalny antygen czynnika zakaźnego lub antygen sztuczny. Odpowiedź poszczepienna uzależniona od posiadanie przynajmniej części identycznych epitopów przez immunogen szczepionkowy i czynnik zakaźny. Najważniejsza – sprawność układu immunologicznego osoby szczepionej!!!

Odporność poszczepienna po szczepieniu przeciwko HBV

• Ochronny poziom przeciwciał ( anty – HBsAg ) zdefiniowany jako anty-HBsAg > 10jm/ml
• Odsetek osób z serokonwersją po pełnym cyklu szczepień > 95%
• CDC – nie zaleca się podawania dawki przypominającej

Odpowiedź poszczepienna przeciwko HBV – problemy, czynniki osłabiające:

• Otyłość
• Wiek > 55 r.ż.
• Palenie tytoniu
• Czynniki genetyczne
• Dializoterapia
• Niepełny cykl szczepień
• Błędy techniczne szczepienia

Możliwości poprawy  odpowiedzi poszczepiennej:

• Dodatkowa dawka   szczepionki
• Powtórny cykl szczepień większą dawką szczepionki
• Podanie szczepionki zawierającej preS

Szczepionka pprzeciw tężcowa
Toksoid wysoce skuteczny ( > 95% odpowiedzi ). Cykl szczepień: dwa podstawowe w odstępie 4 – 8 tygodni; trzecia dawka podawana w 6 – 12 miesięcy później. Dawka przypominająca co 10 lat U dzieci < 7 r.ż. szczepienia rozpoczynane są w 2 miesiącu życia – wykorzystanie szczepionki skojarzonej. Szczepienia należy stosować także u podróżujących, po narażeniu przypadkowym lub zawodowym, u mieszkańców terenów objętych klęską żywiołową

Zapobieganie grypie ( szczepienia )

• Inaktywowany wirus
• Fragmenty komórki wirusa ( dwie podjednostki )

Szczepienia wyprzedzające okres zachorowań ( wrzesień/październik )
Powtarzane corocznie ( krótki okres ochronny oraz zmienność antygenowa wirusa grypy )

Rekomendacje szczepień

• Osoby powyżej 65 r.ż.
• Pensjonariusze domów opieki lub innych ośrodków opiekuńczych dla starszych wiekiem ludzi
• Osoby cierpiące na przewlekłe choroby układu krążenia i/lub układu oddechowego
• Chorzy wymagający okresowych ale systematycznych ambulatoryjnych wizyt lekarskich względnie hospitalizacji
• Dzieci lub młodzież na długoterminowej terapii aspiryną
• Pracownicy pionu medycznego szpitalnego i ambulatoryjnego