Typy szczepioneka) szczepionki z zabitych (inaktywowanych) drobnoustrojów
- bakteryjne, np. przeciw krztuścowi, durowi, cholerze (stara),
- wirusowe
* Szczepionka przeciwko grypie (Zawiera 1 lub 2 szczepy typu A oraz 1 szczep typu B wirusa grypy). Skład szczepionki jest corocznie zmieniany. Szczepionka przeciw poliomyelitis z zabitych wirusów (szczepionka Salka) jest przygotowywana przez 3 znanych typów wirusów polio po unieczynnieniu formaliną.
* Szczepionki z zabitym wirusem HIV są obecnie w trakcie badań.
b) szczepionki z atenuowanych drobnoustrojów
- bakteryjne – w zmutowanych szczepach nie ma na ogół genów kodujących najważniejsze czynniki zjadliwości, pozostają one wysoce immunogenne, np. szczepionka przeciw durowi (nowa) czy krztuścowi (doświadczalna)
- wirusowe – szczepionki z atenuowanych wirusów były pierwszymi szczepionkami, które opracowano wcześniej, niż scharakteryzowano same wirusy, np. szczepionka przeciwko żółtej febrze, śwince, różyczce, odrze, ospie wietrznej, doustna szczepionka Sabina przeciwko poliomyelitis
c) szczepionki ze składników drobnoustrojów
– bakteryjne
* polisacharydy – przeciwko S. pneumoniae, N. meningitidis, H. influenzae b; problemy związane są ze zmiennością antygenową lub ze słabą immunogennością niektórych polisacharydów
*toksoidy – są inaktywowanymi toksynami, indukuje produkcję przeciwciał zdolnych do neutralizacji toksyn przez blokowanie ich przyłączania do receptorów komórkowych, np. toksoidy tężca, błonicy, C. perfringens typu C
* koniugaty toksoidu z polisacharydem
* szczepionki o mieszanych składnikach (bezkomórkowe) – z inaktywowanych toksyn i jednego lub wielu czynników adhezyjnych
– wirusowe – np. szczepionka przeciwko WZW typu B – przygotowywana z cząstek białka zewnętrznej warstwy wirusa (antygen powierzchniowy HBsAg)
d) szczepionki rekombinowane – informacja kodująca odpowiednie antygeny nie spokrewnionych ze sobą wirusów lub bakterii jest dodana do genomu organizmu nośnika (wektora), którym może być np. rekombinoway wirus krowianki, atenuowane bakterie czy wirusy owadów
e) syntetyczne szczepionki oligopeptydowe – skupia się na syntezie sekwencji peptydowych odpowiadających znanym epitopom rozpoznawalnym przez przeciwciała neutralizujące.
f) szczepionki DNA – Domięśniowe wstrzyknięcie nie replikującego się plazmidowego DNA, kodującego hemaglutyninę lub nukleoproteinę wirusa grypy,
Program szczepień ochronnych w Polsce:
- 24h po urodzeniu – Hep, BCG odteęp 24h
- 2miesiące ( 6 tyg po poprzedniej) – DTP, OPV, HepB
- przełom 3 / 4 miesiąca (6 tyg. po poprzedniej) – DTP, OPV, HepB
- 5 miesiąc (6 tyg. po poprzedniej) – DTP, OPV
- 12 miesiąc – HepB, BCG
- 13 – 14 miesiąc – przeciw odrze (pojedyncza lub MMR)
- 16 – 18 miesiąc – DTP, OPV
- 6 lat – DTP, OPV
- 7 lat – przeciw odrze
- (po 6 tygodniach po odrze) – BCG
- 11 lat – OPV
- 12 lat – BCG
- 13 lat – różyczka ( tylko dziewczynki)
- 14 lat – Td
- 18 lat – BCG przy (-) próbie tuberkulinowej)
- 19 lat – Td (i powtarzać co 10 lat)
HepB – szczepionka przeciwko HBV (hepatitis B)
BCG – szczepionka przeciwko gruźlicy (Bacillus Calmette – Guerin)
DTP – szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (diphtheria – tetanus – pertussis) Td – szczepionka przeciwko błonicy i tężcowi
OPV – doustna szczepionka przeciwko polio (oral polio vaccine)
MMR – szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce (measles – mumps – rubella)
Skomentuj jako pierwszy!