Układ pozapiramidowy (systema extrapyramidale) stanowi zespół jąder podkorowych, którymi są skupiska istoty szarej, położone we wszystkich częściach mózgowia, ośrodki tego układu znajdują się w:
- kresomózgowiu bocznym – jądro ogoniaste, skorupa i gałka blada
- międzymózgowiu – jądro niskowzgórzowe, zawiadujące balansowaniem kończyn
- śródmózgowiu – istota czarna (kontroluje koordynację ruchów mimowolnych i ruchów szybkich), jądro czerwienne (scala impulsy z kory mózgu z móżdżkiem i jądrami przedsionkowymi, reguluje napięcie mięśniowe), jądra wzgórków górnych i dolnych (odpowiedzialne za obronne odruchy wzrokowe i słuchowe)
- rdzeniomózgowiu (rdzeniu przedłużonym) – ośrodki związane z tworem siatkowatym (ośrodek oddechowy, ośrodek koordynacji i przyjmowania pokarmów)
Do układu pozapiramidowego zalicza się także małe obszary kory (kora przedruchowa) tylnych części zakrętów czołowych tj. górnego, środkowego i dolnego.
- swoistą cechą układu pozapiramidowego jest generowanie bezwolnej czynności mięśni wywołujących zautomatyzowane ruchy ciała występujące niezależnie od woli
- układ pozapiramidowy współdziała ściśle z układem piramidowym, ponieważ nadrzędną rolę w funkcji mózgowia spełnia kora mózgu, która koordynuje czynności układu pozapiramidowego poprzez drogi korowo-podkorowe
- w ośrodkach podkorowych układu pozapiramidowego biorą początek drogi ruchowe (zstępujące) podkorowo-rdzeniowe (pozapiramidowe)
- zaburzenia układu pozapiramidowego objawiają się nieskoordynowaną czynnością ruchową i zmianami napięcia mięśniowego
- przykładem zaburzenia układu pozapiramidowego jest choroba Parkinsona objawiająca się drżeniem spoczynkowym (szybkim i rytmicznym), któremu towarzyszy wzmożone napięcie mięśniowe
- w chorobie Parkinsona stwierdzono zmniejszenie się w strukturach tego układu dopaminy
Skomentuj jako pierwszy!