Lista witamin przywracających skórze zdrowy wygląd.
Witamina A
Należy do szerokiej grupy leków zwanych retinoidami. Obejmują one: retinol, aldehyd retinolu, kwasu witaminy A (all-trans tretinoina), izotretinoina (13-cis tretinoina), adapalen, tazaroten.
Mechanizm działania:
- przełom w rozumieniu ich działania to wykrycie w 1987r wewnątrzjądrowych receptorów. dla retinoidów: RAR’s (retinol acid receptors) i RXR’s (retinoid X receptors),
- receptory: naskórek, mieszki włosowe, gruczoły łojowe i skóra,
- miejscowo stosowane normalizują proces dojrzewania i różnicowania się keratynocytów,
- zmniejszają przyleganie i ułatwiają złuszczanie się korneocytów,
- pobudzają syntezę kolagenu i angiogenezę,
- zmniejszają proliferację komórek zapalnych.
Retinol i aldehyd retinolu wiążą się z receptorami dopiero po przejściu w trans- lub cis-trtinoinę. Adapalen i tazaroten wykazują bardzo duże powinowactwo i swoistość do tych receptorów.
Wskazania. Profilaktyka i leczenie zmian skóry związanych z procesem starzenia się skóry oraz uszkodzeń po słonecznych i posteroidowych, trądzik, rybia łuska, rogowacenie przymieszkowe, brodawki płaskie, łuszczyca (jedynie tazaroten), rogowacenie starcze, rogowacenie smołowcowe razem z 5-fluorouracylem, leukoplakia (0,05-0,1%).
Działanie niepożądane: ro-dermatitis: pieczenie, świąd, rumień, złuszczanie, wzmożone napięcie; suchość skóry, nad-wrażliwość na światło.
Witamina C
Bierze udział w wielu procesach metabolicznych:
- hydroksylacja związków aromatycznych np. hydroksyproliny,
- przemiana kw. foliowego do folinowego,
- utlenieniu fenyloalaniny do p-hydroksyfenylopirogronianu,
- regulacja cyklu oddechowego w mitochodriach i mikrosomach,
- niezbędna do syntezy kolagenu i substancji międzykomórkowej a więc do prawidłowego rozwoju chrząstek, kości, zębów, gojenia ran, utrzymanie mechanicznej odporności naczyń krwionośnych.
Wskazania:
- zapobieganie i leczeni gnilca (szkorbut),
- plamica niepalpacyjna kiedy są defekty drobnych naczyń i należy odstawić KS zarówno ogólnie jak i miejscowo; podajemy razem z witaminy PP,
- do uszczelniania naczyń w przebiegu rumienia wielopostaciowego; uwaga na działania niepożądane po przekroczeniu dawki 1g dziennie (ze strony ukł. Pokarmowego i moczowego); unikać podawania wieczorem-lekkie właściwości pobudzające,
- SCLE razem z witaminy E,
- riodermatitis chronica razem z witaminy E i witaminy PP.
Działanie niepożądane:
- zakwaszenie moczu, może spowodować krystalizację moczanów, cytrynianów, kwasu aminosalicylowego i sulfonamidów
- należy unikać stosować dużych dawek u osób ze skłonnością do dny, kamicy moczowej, z cystynurią, u kobiet w ciąży (prowadzi do uzależnienia płodu), chorych otrzymujących trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne i amfetaminę (hamowanie wchłaniania zwrotnego w kanalikach nerkowego), u osób z nadmiernym wchłanianiem żelaza z przewodu pokarmowego.
Witamina D3
W leczeniu znalazły swoje miejsce trzy związki:
- kalcipotriol – syntetyczny analog witaminy D3,
- takalcitol – syntetyczny analog witaminy D3,
- kalcitriol – naturalny aktywny metabolit.
Działanie:
- hamują aktywność proliferacyjną naskórka,
- normalizują różnicowanie się komórek epitelialnych,
- p/zapalnie, hamując aktywność limf. CD4 i zmniejszając produkcję IL-2 i IFN-g, a w mniejszym stopniu TNF-g,
- W postaci maści siła działania jest porównywalna do siły działania kortykosteroidów III grupy klasyfikacji europejskiej np. acetonid fluocinolonu 0,025%, budezonid 0,025% i inne.
Działania niepożądane:
- Wpływ na gospodarkę wapniowo-fosforanową, ograniczanie powierzchni i ilość preparatu, i tak:
– kalcipotriol – do 30% powierzchni ciała i 100g maści tygodniowo
– takalcitol – do 10% i 35g maści tygodniowo, możliwość stosowania na zmiany zlokalizowane na twarzy.
- miejscowe działanie drażniące, szczególnie skóra owłosiona głowy i twarzy, mogą wywołać zmiany typu dermatitis perioralis,
- najsilniejsze działania niepożądane wykazuje kalcitriol, ale przy stosowaniu małych dawek miejscowo jako jedyny może być stosowany na duże powierzchnie ciała, nawet do 80%.
Interakcje:
- inaktywowane przez kw. salicylowy w celu usunięcia łuski przed leczeniem pochodnymi witaminy D3,
- dobre efekty w leczeniu łuszczy w połączeniu z UV, szczególnie UVB, pochodne witaminy D3 powinny być aplikowane wieczorem po naświetlaniu, absorbują promienie UV.
Zastosowanie:
- łuszczyca,
- zaburzenia barwnikowe, np. bielactwo nabyte, monoterapia lub skojarzona z fotochemioterapia ogólną lub miejscową czy też PUVA-Sol.
Witamina E
- niedobór powoduje niedokrwistość hemolityczną, zwłaszcza u osób z obniżoną aktywnością niektórych enzymów erytrocytarnych np. syntetazy glutationu, DG6P,
- często u wcześniaków, starców oraz chorych z zaburzonym wchłanianiem jelitowym.
Zastosowanie:
- nabyte pęcherzowe oddzielanie się naskórka EBA, 600-1200mg/24h,
- liszaj twardzinowy i zanikowy 300-600mg/24h,
- twardzina układowa i ograniczona, preparat Piascledin 300-600mg/24h (wyciąg z owoców awokado i soi),
Witamina PP
Amid kw. nikotynowego, należy do gr. B. Występuje w: wątrobie, mięsie, mleku, zbożu, warzywach oraz drożdżach. Zastosowanie:
- awitaminoza PP, leczenie pelagry, objawy skórne, zaburzenia jelitowo-żołądkowe oraz nerwowymi
- zmiany skórne:
- symetryczne stany zapalne,
- odkryte części ciała,
- zapalenie błony śluzowej jamy ustnej i języka,
- dodatkowo: brak łaknienia, nudności, wymioty, biegunka, porfinuria, bezsenność, bóle głowy, zaburzenia pamięci, depresja, a przy jednoczesnym niedoborze witaminy B1 również zapalenie wielonerwowe, rzadko się zdarzają stany urojeniowe prowadzące do samobójstwa.
Zastosowanie: pelagra, choroby OUN, plamica niepalpacyjna 100-500mg/24h.
Skomentuj jako pierwszy!