Zasady prowadzenia badań przesiewowych

Zasady prowadzenia badań przesiewowych (u ponad 50% chorych nie występują żadne objawy):

1. Objawy wskazujące na możliwość rozwoju cukrzycy:

• zmniejszenie masy ciała
• wzmożone pragnienie
• wielomocz
• osłabienie
• zmiany ropne na skórze
• stany zapalne narządów moczopłciowych

1. Gdy nie występują żadne objawy => co 3 lata powyżej 45 roku życia

Co roku u osób z grup ryzyka:

• nadwaga BMI >= 25
• cukrzyca w rodzinie
• mała aktywność fizyczna
• grupa środowiskowa lub etniczna częściej narażona na cukrzycę
• u osób u których w poprzednim badaniu stwierdzono nieprawidłową glikemię na czczo >100mg%
• nietolerancja glukozy
• u kobiet po przebytej cukrzycy ciężarnych
• u kobiet które urodziły dziecko o masie ciała > 4kg
• z nadciśnieniem tętniczym 140/90
• z hiperlipidemią
• stężenie HDL < 40mg % (norm HDL – min 20% ch. Całkowitego) i lub trójglicerydów > 250 mg% (norma <<200mg%)
• z zespołem policystycznych jajników
• z chorobą układu sercowo-naczyniowego

1. Podejrzewając chorobę należy:

• oznaczenie glikemi przygodnej w momencie wyst. Objawów hiperglikemi (=>200mg% – cukrzyca; <200mg% należy wykonać oznaczenie glikemi na czczo surowicy lub w osoczu krwi żylnej)
• przy braku wyst. objawów lub przy współistnieniu objawów i glikemi przygodnej <200mg%, należy w kolejnych dniach dwukrotnie oznaczyć glikemię na czczo; jeśli glikemia dwukrotnie wyniesie >= 126 mg% – rozpoznaje się cukrzycę;
• test doustnego obciążenia glukozą OGTP

test doustnego obciążenia glukozą OGTP

• jednokrotny pomiar glikemi na czczo 100-125mg%
• istnienie podejrzenie nietolerancji glukozy (np. osoby starsze bez nadwagi ale ze współistniejącymi innymi czynnikami ryzyka cukrzycy)

WYKONANIE TESTU

• 72 godz. (3 doby) wcześniej nie może zmieniać diety ani nie ograniczać spożywania węglowodanów
• leki hiperglikemizujące kortykosteroidy, diuretyki tiazydowe, beta-blokery – ODSTAWIĆ
• na czczo min. 8h po ostatnim posiłku
• wypoczęty, po przespanej nocy
• poinformować na czym polega badanie
• pobranie próbki wyjściowej krwi żylnej
• obciążenie glukozą (75g bezwodnej glukozy rozpuszczonej w ciepłej wodzie 250-300 ml i wypić w ciągu 5 min)
• po obciążeniu – pozycja w spoczynku – siedząca
• po 120min pobranie 2 próbki krwi żylnej i oznaczenie glikemi
• oznaczenie hemoglobiny glikowanej – HPLC – wysokosprawna chromatografia cieczowa, (test musi zostać potwierdzony dwukrotnym oznaczeniem glikemi na czczo lub testem doustnego obciążenia glukozą)

1. Nazewnictwo stanów hiperglikemicznych:

• prawidłowa glikemia na czczo 60 – 99mg% (3,4-5,5 mmol/l)
• nieprawidłowa glikemia na czczo 100-125mg%
• nieprawidłowa tolerancja glukozy IGP – w drugiej godzinie testu tolerancji glukozy glikemia 140-199mg%
• stan przed cukrzycowy – nieprawidłowa glikemia na czczo lub nieprawidłowa tolerancja glukozy
• cukrzyca – objawy hiperglikemi i glikemia przygodna >= 200mg% lub dwukrotnie glikemia na czczo >= 126 mg % lub glikemia w drugiej godzinie po obciążeniu glukozą >= 200mg%

II.           TABELA

Odwiedzający wpisali takie problemy: