Żyła wrotna wątroby

Żyła wrotna wątroby (vena portae hepatis) powstaje z żyły śledzionowej oraz żyły krezkowej górnej. Wpadają do niej też: żyła krezkowa dolna (do niej żyły odbytu), żyły pępkowe.

Podąża ona do wątroby i tam ulega rozgałęzieniu. Z wątroby wychodzą z kolei żyły wątrobowe – prawa i lewa które wpadają do żyły głównej dolnej.

•  jest najistotniejszą częścią krążenia wrotnego włączonego do układu żyły głównej dolnej
•  układem wrotnym nazywa się każdy układ tętniczy czy żylny utworzony przez naczynie u obu swych końców przechodzące w sieć naczyń włosowatych
•  sprowadza do wątroby krew z nieparzystych narządów jamy brzusznej
•  obszar jej drenowania obejmuje cały przewód pokarmowy podprzeponowy, począwszy od wpustu żołądka aż do odbytnicy włącznie, oraz śledzionę, trzustkę i pęcherzyk żółciowy
•  powstaje ona z sieci włosowatej wyżej wymienionych narządów i kończy się drugą siecią włosowatą w wątrobie
•  z sieci włosowatej wątroby zbierają się naczynka żylne wytwarzające żż.wątrobowe uchodzące do ż.głównej dolnej
•  w wątrobie wyróżnia się więc odnogę żylną doprowadzającą i odnogę odprowadzającą, połączone z siecią naczyń włosowatych
•  układ wrotny wątroby wytwarza krążenie czynnościowe, które służy przemianie materii, krew w układzie wrotnym ma też inny skład niż pozostała krew żylna i znajduje się pod większym ciśnieniem, aby pokonać barierę naczyń włosowatych w wątrobie i przejść do żył wątrobowych
•  żyły wychodzące z narządów łączą się prawie w jednym miejscu wytwarzając żyłę wrotną, której początek leży do tyłu od szyjki trzustki na granicy jej głowy i trzonu
•  żyła wrotna wątroby powstaje z trzech dopływów początkowych, czyli z trzech korzeni: żyły krezkowej górnej i dolnej oraz żyły śledzionowej
•  koniec pnia żyły wrotnej leży we wnęce wątroby, gdzie dzieli się na gałąź prawą i lewą, długość pnia wynosi około 10 cm
•  każdy dopływ ż.wrotnej wątroby, początkowy czy też boczny, towarzyszy tętnicy w liczbie pojedynczej (wyj.- dopływy z pęcherzyka żółciowego w liczbie 2 na każdą tętnicę)
•  wszystkie żyły układu wrotnego są pozbawione zastawek, wyłącznie drobne gałązki mają zastawki

Dopływy początkowe:

•  ż.krezkowa górna (v.mesenterica superior) – największy z dopływów, odprowadza krew z jelit, między obu blaszkami krezki jelita cienkiego kieruje się ona wzdłuż prawego obwodu tętnicy nieco do przodu od niej, wnika pod szyjkę trzustki gdzie łączy się z ż.śledzionową
•  ż.śledzionowa (v.lienalis) – odprowadza krew z żołądka, śledziony i trzustki, wytwarza się z połączenia kilku żył wychodzących z wnęki śledziony, kieruje się bardziej prostolinijnie od towarzyszącej jej tętnicy, koniec żyły przypada ku tyłowi od szyjki trzustki, gdzie łączy się z ż.krezkową górną
•  ż.krezkowa dolna (v.mesenterica inferior) – najsłabszy z dopływów, odprowadza krew z odbytnicy oraz okrężnicy esowatej i zstępującej, wstępuje ku górze wzdłuż lewego obwodu t.krezkowej dolnej, kończy się najczęściej uchodząc do ż.śledzionowej w pobliżu początku ż.wrotnej

Pień żyły wrotnej:

•  część początkowa żyły, tzw. część zatrzustkowa biegnie ku górze i dochodzi do dolnego brzegu części górnej dwunastnicy
•  w części zadwunastniczej krzyżuje ona tylny obwód tego odcinka jelita
•  w części sieciowej w dolnej części sieci mniejszej do więzadła wątrobowo-dwunastniczego, w którym przebiega aż do wątroby

Gałęzie boczne:

•  ż.żołądkowa lewa i prawa (v.gastrica sinistra et dextra)
•  ż.przedodźwiernikowa (v.prepylorica)
•  ż.trzustkowo-dwunastnicza górna tylna (v.pancreaticoduodenalis superior posterior)
•  ż.pęcherzykowa (v.cystica)
•  ż.pępkowa (v.umbilicalis) – w życiu płodowym

Żyły wrotne dodatkowe – nazwą tą obejmuje się drobne i liczne żyły, które niezależnie od właściwej ż.wrotnej wstępują przeważnie bezpośrednio do miąższu wątroby, kończąc się na ogół w sieci włosowatej zrazików, do wątroby żż.wrotne dodatkowe dochodzą z sąsiednich narządów, wyróżniamy:

•  żż.sieciowe lub żołądkowo-wątrobowe
•  żż.pęcherzykowe głębokie
•  żż.przeponowe
•  żż.przypępkowe

Choroby żyły wrotnej

•  Wzrost ciśnienia w żyle wrotnej (np. w marskości/stłuszczeniu wątroby, przy innych guzach które mogą ją uciskać) powoduje wzrost ciśnienia we wszystkich żyłach do niej dopływających. Objawia się to np. w poszerzeniu żył pępkowych, przełykowych, czy żył odbytu, i może to doprowadzić do powstania żylaków. Dodatkowo gdy wzrośnie ciśnienie w jamie brzusznej (np. przy oddawaniu stolca) może dojść do pęknięcia i krwawienia, w skrajnym przypadku prowadzącym do śmierci.
• Wzrost ciśnienia w naczyniach włosowatych doprowadza z kolei do zwiększonego przesięku („ucieczki” osocza do otoczenia) doprowadzającego do wodobrzusza.
• W przypadku żylaków przełyku stosuje się zabiegi które możemy określić jako paliatywne czyli takie które nie powodują całkowitego wyleczenia a tylko przedłużające stan zdrowia. Są nimi np. blokowanie???/resekcja żył, zmniejszenie ilości dopływającej krwi do żyły wrotnej (poprzez np. usunięcie śledziony).

Odwiedzający wpisali takie problemy: